Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги тошкент молия институти

ЁуТубе
бир кунда 100 миллион 
сўров олади, 
Фаcебоок
да эса 2 миллиарддан кўп иштирокчилар 
мавжуд. Ҳудди шу жуда катта фойдаланувчилар гуруҳини қамраб олиш 
нафақат капитализацияни кўпайтиради, балки рекламада ҳам катта 
миқдордаги маблағ ишлаб олишга сабаб бўлади. Масалан, 2015 йилда 
Фаcебоок
рекламанинг ўзидан 26,9 миллиард доллардан ортиқ маблағ 
ишлаб олди. 2016 йил натижалари бўйича 
Фаcебоок
нинг йиллик 
даромади 27,6 миллиард долларни ташкил қилиб, соф фойда 10,2 
миллиард долларни ташкил этган. Шундай қилиб, рақамли иқтисодиёт 
– янги иқтисодий муҳит бўлиб, у бизнес учун янги ва жуда катта 
имкониятлар яратиб беради. 

Рақамли иқтисодиойт шароитларида рақобат курашининг тузилиши 
ва ҳарактери ҳам буткул ўзгариб кетади
. Аниқ ва равшан қилиб 
таъкидлаш мумкинки, рақамли иқтисодиёт ва электрон тижоратнинг 
янги технологиялари таъсирида бизнес-моделлар ҳам ўзгариб кетади. 
Масалан, йўловчилар ташиш бозоридаги агрегатор-компаниялар 
(
ГеттТахи, Яндех.Тахи
кабилар) транспорт компанияларинг иш 
фаолиятига кўпгина ўзгаришлар киритиб, уларни истеъмолчиларга 
анча яқинлаштиришга эришдилар. Озиқ-овқат етказиб бериш 
компаниялари ҳам сотувчиларни истеъмолчиларга яқинлаштирб 
бердилар ва рақобатли бозорда катта муваффақиятларга эришдилар. 
Буларнинг натижасида анъанавий офф-лайн компаниялар ўз 
бизнесларини трансформация қилишга ёҳуд он-лайнга ўтишга мажбур 
бўладилар. Бу ҳолат эса тадбиркорларга интернетда ўз бизнесларини 
ташкил қилишга ундайди. Ҳозирги даврда электрон тижорат 

---

67 
каналларининг қандайлигига боғлиқ равишда 
АМАЗОН
ёки 
ОЗОН
сингари 
тўла 
он-лайн 
компаниялар, 
ижтимоий 
тармоқлар, 
мессенжерлар, э