Олий ва ¤рта махсус таълим вазирлиги

SODDA VA QO`SHMA GAPLAR.

Bitta kesimlik belgisiga, mazmuniy va ohang tugalligiga ega bo`lgan gap sodda gap, ikki yoki undan ortiq sodda gapning o`zaro grammatik va mazmuniy munosabatidan tashkil topgan va ohang tugalligiga ega bo`lgan butunlik qo`shma gap sanaladi: Odam borki, fikr yuritish qobiliyatiga ega. Mutafakkir so`zining o`zagi ham fikrdir, lekin har bir fikr yurita oladigan kishiga nisbatan mutafakkir so`zini qo`llab bo`lmaydi.

Gap uchun muhim belgi kesimlikdir. Kesimlik belgisining miqdori gaplarni sodda va qo`shma gaplarga ajratishga asos bo`ladi. Qo`shma gaplar tarkibida ikki va undan ortiq ega va kesim birligi bo`ladi: Uning qovoqlari yonardi-yu, lekin ko`zlarida nam ko`rinmasdi. Shuningdek, kesimlik ko`rsatkichlari bilan shakllangan birdan ortiq kesimli gaplar ham qo`shma gap sanaladi: Men bularning barchasini bilaman va hurmat qilaman. Birdan iliq shamol esdi va maysalarni silkita boshladi.