Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Варрант – товар омборлари томонидан товарни 
сақлаб туриш учун қабул қилганлиги тўғрисида берилган 
гувоҳнома.
Васиқа – қатъий белгиланган шаклдаги ёзма қарз маж
-
бурияти бўлиб, мажбурият муддати тугаганида қарздордан 
васиқада кўрсатилган суммани тортишувларсиз талаб этиш 
ҳуқуқини беради. Васиқа қатъий расмий ҳужжат бўлиб, 
қонунчиликда белгиланган мажбурий реквизитлардан бири
-
нинг бўлмаслиги, васиқа кучини йўқотишига олиб келади. 
Шакл нуқтаи назаридан васиқалар оддий ва ўтказувчан бўла
-
ди.
Ваучер –1) Халқаро бухгалтерия ҳисобида бухгалтерия 
ҳисоботидаги ёзувни билдиради. Масалан, тўланган счёт-
фактура, тўланган счёт, квитанция (тилхат); 2) Россияда ху
-
сусийлаштирилган мулк қийматини ифодаловчи чек.
Ведомость – бирламчи ҳужжат ёки ҳисоб регистри. Ве
-
домость йиғма ҳужжат бўлиши ҳам мумкин. Ведомостдан 
бухгалтерия ҳисобининг ҳамма шаклларида ҳам фойдала
-
нилади. Хўжалик жараёни содир бўлган вақтда тузилган ве
-
домость бирламчи ҳужжат ҳисобланади. Йиғма ведомость 
эса, бир нечта бирламчи ҳужжатлар асосида тузилади. Унда 
бирламчи ҳужжатларнинг маълумотлари йиғилади ва ҳисоб 
регистрларида кейинги ёзувларни амалга оширишни енгил
-
лаштиради. Йиғма ведомостларни ҳисоблаш машиналари ёр
-
дамида тузиш самаралидир. Бухгалтерия ҳисобида жамғарма 
ведомостлари, тўлов қайдномаси, ҳисоб – тўлов ведомостла
-
ри, қолиштирма ведомостлардан фойдаланилади.
Вексель 
– 
қимматбаҳо қоғоз тури, белгиланган тартибда 
ёзма шаклдаги қарз мажбурияти, ўз эгасига (вексель олув
-
чига) вексель берувчидан кўрсатилган пул миқдорини бел
-
гиланган муддатда гап – сўзсиз тўланишини талаб қилиш 
ҳуқуқини беради. Вексель қарздорлик ҳужжати (нем.қарз 
айирбошлаш) бўлиб, қонун асосида белгиланган қатъий 
шаклдаги ёзма равишда амал қилувчи қимматбаҳо қоғоз 
тури ҳисобланади. Ҳуқуқий жиҳатдан вексель абстракт 

---

75
пул мажбурияти ҳисобланади. Векселдан Халқаро савдо ва 
иқтисодий ҳамкорлик доирасида қарз ва ҳисоб-китоб ишла
-
рини расмийлаштиришда фойдаланилади.