Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Бюджет дефицити (тақчиллиги) – бюджет харажатла
-
рининг бюджет даромадларидан ошиб кетиши натижасида 
вужудга келган тақчиллик.
Бюджет дотацияси – ўз даромадлари ва бюджетни тар
-
тибга солувчи бошқа маблағлар етишмаган тақдирда қуйи 
бюджетнинг харажатлари билан даромадлари ўртасида
-
ги фарқни қоплаш учун юқори бюджетдан қуйи бюджетга 
қайтармаслик шарти билан ажратиладиган пул маблағлари.
Бюджет профицити – муайян даврда бюджет даромад
-
ларининг бюджет харажатларидан ортиқ бўлган суммаси.
Бюджет ресурслари – давлат бюджетига унинг даро
-
мадлари тарзида келиб тушадиган пул маблағлари, ресурлар. 
Улар мамлакатнинг марказлаштирилган молия ресурсла
-
рининг катта қисмини ташкил қилади. 
Бюджет ресурсла
-
ри
қуйидагиларни пул билан таъминлаш учун ишлатилади: 
миллий иқтисодиётни ривожлантириш ва таркибий (структу
-
ра) жиҳатдан қайта қуриш (ўзгартириш), махсус эҳтиёжлар, 

---

67
мудофаа ва давлат ҳокимияти ва бошқарув органларини 
сақлаш харажатларига; ижтимоий соҳаларни ривожланти
-
риш ва кам таъминланган аҳолини ижтимоий ҳимоялашга; 
корхона ва ташкилотлар олган фойда, аҳолининг даромадла
-
ри, маҳсулот таннархига қўшиладиган махсус ажратмаларга.
 
Бюджет ресурсларини
шакллантириш турли усуллар, яъни 
солиқлар олиш, мақсадли ажратмалар, қарз маблағлари ва 
ёрдам олиш, давлат мулкини ўз тасарруфидан чиқариш ва 
хусусийлаштириш йўллари орқали амалга оширилади.
Бюджет ссудаси – юқори бюджетдан қуйи бюджет
-
га ёхуд республика бюджетидан резидент – юридик шахсга 
ёки чет эл давлатига қайтариш шарти билан ажратиладиган 
маблағ.
Бюджет субвенцияси – қонун ҳужжатларида назарда ту
-
тилган тартибда муайян мақсадларга сарфлаш шарти билан 
юқори бюджетдан қуйи бюджетга қайтармаслик шарти би
-
лан ажратиладиган пул маблағлари.