Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети “ИҚтисодиёт назарияси” кафедраси

8-мавзу. Ишсизлик ва инфляция даражасининг иқтисодий таҳлили


Топшириқлар


1-масала
2005 йилда мамлакатда қуйидаги ишсизлик кўрсаткичлари мавжуд эди:

• 
  фрикцион - 3%; таркибий -3%; даврий -10%.
  

Номинал ЯИМ 27600 пул бирлигини ташкил этди, Оукен коеффициенти эса 2,5% га тенг.
ЯИМнинг узилиши миқдорини аниқланг.


2-масала
Ишсизликнинг табиий даражаси 6 %, ишсизликнинг ҳақиқий даражаси 7,33 %, потенциал ЯИМ йилига 3 %га ўсади, ЯИМнинг даврий ишсизлик динамикасига таъсирчанлиги коеффиценти 3 га тенг. Кейинги йилда таббий ишсизлик даражасида ресурсларнинг тўлиқ бандлилиги таъминланиши учун ишлаб чиқаришнинг ҳақиқий даражаси қандай суръатда ўсиши лозим?


3-масала
Ишсизликнинг табиий даражаси 5 %, потенциал ЯИМ 40 млрд. сўм, ишсизлар сони 1 млн. киши, иш билан бандлар 14 млн. киши. Топилсин:
а) ишсизликнинг ҳақиқий даражаси;
б) ЯИМнинг нисбий ва мутлақ узилиши;
в) Ҳақиий ЯИМ ҳажми


4-масала
2000 йилда истеьмол нархлар индекси (ИНИ) 301га, 2001 йилда eса – 311га тенг бўлган. 1995 йил базис йили деб ҳисобланади. 2001йилда 2000йилга нисбатан ҳамда базис йилга нисбатан инфлация даражасини аниқланг.


5-масала
Иқтисодиётда Филлипс eгри чизиғининг тенгламаси қуйидагича:  = ^е – 0,5(у – у*). Ишсизликнинг табиий даражаси – 5,4%, кутилаётган инфлация даражаси - 4%. Ҳақиқий ишсизлик даражаси eса 3,6%.Инфлациянинг ҳақиқий даражасини аниқланг.


6-масала
Айтайлик истеъмол нархлари индекси 1993 йили, 1994 йили эса 311 га тенг бўлган бўлсин. Базис йили ҳисобланган 1990 йилда инфляция даражаси 4 % ни ташкил этган. Зарур ҳисоб-китоблар ёрдамида 1994 йилда ҳақиқий инфляция даражаси 4 %дан кам бўлганлигини, баҳолар эса 1990 йилга нисбатан 211 % га юқори бўлганини исботланг.


9-мавзу. Макроиқтисодий прогнозлашнинг моҳияти, предмети ва объекти