Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги гидормелиорация факультети ирригация ва мелиорация кафедраси

Кислотали ёмгирлар

• Атмосферада ифлосланган олтингугурт ва азот оксидлари тобора сув буғлари таьсирига қараб, кислота ҳосил қилиши билан улар ер юзасига “кислотали ѐмғир” шаклида тушади:
• Кислотали ѐмғирлар сувдаги ҳаѐтга салбий таьсир қилади, қ/х хосили ва ўрмонларни йўқолиши ва қурилиш материалларининг шикастланишига олиб келади. рН кўрсаткичининг кичик қиймати тўғридан-тўғри балиққа, уларнинг кўпайишига таьсир этади.

Кислотали ёмгирлар

Смог ҳодисаси (Фотокимёвий туман)

«Смог» сўзи биринчи марта
1905 йили ишлатилган бўлиб,
уни Инглиз
таржимаси Тутун
билдиради. Смог -
газлар аралашмаси.
тилидан маъноси захарли Саноат
корхоналари ва
воситаларидан
чикаѐтган газлар
транспорт ажралиб туфайли
ҳавонинг оғирлашиб, сарғайиб туман ҳосил бўлиши кузатилади.
21

Атмосферанинг ифлосланишини киши организмига, хайвонлар ва усимликларга таъсири:

• Ҳавонинг ифлосланиши кишилар организмга салбий таъсир этиб, улар саломатлигини ѐмонлашишига сабаб бўлмокда.
• Атмосфера ифлосланиши ўсимлик- ларнинг ва қишлоқ хужалик экинларини нормал ўсишига ҳам салбий таъсир этади.
• Атмосферани ифлосланиши ҳайвонларга ҳам салбий таъсир этади.
• Атмосферанинг ифлосланиши туника томлар занглашини, бинолар ва бошқа иншоатларнинг нурашини, коррозияга учрашини

хам тезлаштиради.
22

Атмосферани мухофаза килиш тадбирлари

• Коммунал-хўжалик ва уйларни иситишда иссиқ сувларидан фойдаланиш.

ер ости

• Ахлат ва саноат чиқиндиларини ѐқишни тақиқлаш
• Саноат корхонларини географик шароитга қараб жойлаштириш.

• Турар-жой ва метрдан бир

саноат зонаси ораси кенглиги 100 неча км.га келадиган яшил май-
донлардан иборат санитария зонасини ташкил қили2ш3.

Атмосферани мухофаза килиш тадбирлари

• Автотранспортдан чиқадиган газларни камайтириш, электр ва биогаз билан юрадиган машиналарни ишлаб чиқаришни йўлга қуйиш.
• Атмосфера ҳавоси мониторингини ташкил этиш.
• Яшил ўсимлик майдонини кенгайтириш.

24