Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро давлат университети филология факультети Инглиз филологияси кафедраси

Asliyatda:

And yet Suleiman-bin-Daoud was not proud.¹

Tarjimada:

Shunga qaramay Sulaymon ibn Dovud juda kamtar kishi edi.²

Mutarjim antonomik tarjimadan foydalangan bo`lib, asliyatdagi bo`lishsiz gapni bo’lishli gap shaklida o`girgan.

Asliyatda:

He very seldom showed off, and when he did he was sorry for it.³

Tarjimada:

U deyarli hech qachon maqtanmasdi, bordi-yu bexos maqtanib qolsa, keyin bunga achinib, kuyunib yurardi.⁴

Ushbu gap tarjimasida ham antonomik tarjima transformatsiyasidan foydalanilgan bo`lib, asliyatdagi bo`lishli gap bo`lishsiz gap shaklida tarjima qilingan. Shuningdek, leksik transformatsiyaning qo`shish usulidan foydalanilgan bo`lib, “bexos” so`zi tarjimada qo`shilgan. Bundan tashqari mutarjim “sorry for” fe’lini “afsuslanardi” deb emas, balki “achinib, kuyunib yurardi” deb tarjima qilgan. Bu esa, tarjima jarayonida sinonim so`zlarni tanlash muammosini keltirib chiqaradi. Bunday muammolarni tarjimonlar asliyatdagi bir so`zning tarjimada ikki sinonim so`z bilan, yoki aksincha, ikkita so`zning bitta so`z bilan tarjima qilinishi orqali bartaraf etishadi.

Asliyatda:

Once he tried to feed all the animals in all the world in one day, but when the food was ready an Animal came out of the deep sea and ate it up in three mouthfuls.⁵

1. 
   www.kiplingsociety.co.uk
   
2. 
   Miraziz A’zam Jahon bolalar adabiyoti.-Toshkent: G`afur G`ulom nomidagi nashriyot matbaa-ijodiyot uyi, 2016.-B.38.
   

3. 
   www.kiplingsociety.co.uk
   

4. 
   Miraziz A’zam Jahon bolalar adabiyoti.-Toshkent: G`afur G`ulom nomidagi nashriyot matbaa-ijodiyot uyi, 2016.-B.38.
   

⁵www.kiplingsociety.co.uk
57
Tarjimada:

Bir kuni dunyoda mavjud bo`lgan hamma hayvonlarni bir kunning o`zida mehmon qilmoqchi bo`lganini jar qildi, ammo yemakni hozirlaganda dengizning tagidan allaqanday bir katta Alphayvon suzib chiqdi va hamma ovqatni uch yutishda tamom qildi.¹

Mutarjim ushbu qo`shma gapni tarjima qilishda o`rin almashtirish grammatik trasformatsiyasidan foydalangan. Asliyatdagi “the food was ready” qismida “the food” ega vazifasida kelgan. Tarjimada esa bu so`z “yemakni” shaklida, ya’ni, to`ldiruvchiga o`zgartirilgan holda berilgan. Faqat ingliz tiliga xos bo`lgan artikl tushunchasi garmmatik transformatsiya qo`llanishiga sabab bo`lgan. “an” artiklining o`zbek tilida mavjud emasligi sababli “an”-“qandaydir” so`zi bilan almashtirilgan. Asliyatdagi “it” olmoshi “ovqatni” so`zi bilan almashtirilgan va to`ldiruvchi vazifasida kelgan.