Олий таълим ўқув режаларидаги фанларга

Листинг 15.3.2. Қиймат қайтарувчи функцияни яратиш ва ундан фойдаланиш.


15.4. Рухсат бериш модификаторлари
Рухсат бериш модификаторлари функцияга мурожаат қилиш мумкин бўлган чегарани белгилайди. C# объектга мўлжалланган дастурлаш тили бўлганлиги сабабли, функцияларни синфнинг бир аъзоси сифатида қаралади ва уни синфнинг услуби дейиш мумкин. Функцияга мурожаат қилиш чегарасини бериш учун 4 та рухсат бериш модификаторларидан фойдаланилади. Булар:
- public – функцияга ушбу дастур жамланмаси(assembly)даги ихтиёрий жойдан ёки у ёзилган кутубхона(номлар макони)ни улаб олиш орқали бошқа дастурий жамланмадан ҳам мурожаат қилиш имконини беради;
- protected – функцияга фақатгина у эълон қилинган синф ичида ва унинг унинг авлоди вакили бўлган синфлардангина мурожаат қилиш мумкин;
- internal – функцияга фақатгина у эълон қилинган дастурий жамланма ичидан мурожаат қилиш мумкин.
- private – функцияга мурожаат фақатгина у эълон қилинган синф ичида амалга оширилиши мумкин.
Дастурий жамланма (assembly) – бу .NET учун компиляция қилинган *.exe ёки *.dll кенгайтмали кўринишдаги файллардир. Дастурий жамланмалар аввал ёзилган тайёр кодлардан қайта фойдаланиш имконини беради.

16-маъруза(2-соат)

Истиснолар. Истисноли холатларни қайта ишлаш.

Режа:

1. Истисноли холатлар.

2. try..catch конструкцияси

3. finally –блоки.

4. throw оператори.

16.1. Истиснолар

Аввалги маърузаларда биз айрим дастурларни кўриб ўтдик, хатолик келтириб чиқариши мумкин бўлган холатларни тўлалигича ҳисобга олмадик. Масалан, типдаги ўзгарувчига сонли катталик ўзлаштириш учун биз маълумот киритишда сон ўрнига ҳарф киритиб юборсак нима бўлади?. Бунда сонни ўзгарувчига ўзлаштириш жараёнида хатолик юзага келади ва дастур иши натижага эришилмасдан аввал авария холатида якунланади.
Бу каби хотоликлар объектли дастурлаш тилларида истисноли холатлар деб аталади.