1.4. Kishi modullardıń baqlaw sorawları tıykarında dúzilgen test
2.2.4-keste
T/n
|
Sorawlar
|
Múmkin bolǵan juwaplar
|
1.
|
Matricaǵa anıqlama beriń.
|
A
|
Qatar hám baǵanalar boyınsha jaylasqan san
|
B
|
kórinisindegi san
|
C
|
Matricaǵa anıqlama berilmeydi
|
2.
|
Matricanı transponirlew dep nege aytıladı?
|
A
|
Keri matricanı esaplaw
|
B
|
Qatarlardı baǵana, baǵanalardı qatar qılıp jazıw
|
C
|
Matricanıń rangin tabıw
|
3.
|
Matricanıń rangi dep nege aytıladı?
|
A
|
Matricanıń sızıqlı baylanıslı bolmaǵan baǵana yáki qatarlardıń eń maksimal sanı
|
B
|
Matricanıń sızıqlı bolǵan baǵana yáki qatarlardıń eń maksimal sanı
|
C
|
Matricanıń sızıqlı bolmaǵan baǵana yáki qatarlarınıń sanı
|
4.
|
Qanday matricaǵa keri matrica bar boladı?
|
A
|
Kvadrat matrica
|
B
|
Menshikli matrica
|
C
|
Menshikli emes matrica
|
5.
|
Jordan almastırıwları-nıń qollanılıwı qanday?
|
A
|
Keri matricanı tabıwda qollanıladı
|
B
|
Matricanıń rangin tabıwda qollanıladı
|
C
|
Matricanı transponirlewde qollanıladı
|
6.
|
....-berilgen matricanı óziniń kerisine kóbeytirilgende birlik matrica payda bolatuǵın matrica
|
A
|
Menshikli emes matrica
|
B
|
Keri matrica
|
C
|
Simmetriyalıq matrica
|
7.
|
Menshikli emes matrica dep qanday matricaǵa aytamız?
|
A
|
Determinantı nolge teń bolǵan matrica
|
B
|
Berilgen matricanı ózini kerisine kóbeytirilgende birlik matrica payda bolatuǵın matrica
|
C
|
Determinantı nolge teń bolmaǵan matrica
|
8.
|
Eger matrica bir qatarlı hám n baǵanalı bolsa, yaǵnıy
— .... delinedi.
|
A
|
Baǵana matrica
|
B
|
Vektor baǵana
|
C
|
Qatar matrica
|
9.
|
matricaǵa keri matrica qaysı jaǵdayda tuwrı jazılǵan?
|
A
|
|
B
|
|
C
|
|
10.
|
tabılsın.
|
A
|
|
B
|
|
C
|
|
1.5. Kishi modullardıń oqıw shınıǵıwı túri hám tipi, onda qollanılatuǵın pedagogikalıq usıl hám metodlar
2.2.5-keste
Oqıw shınıǵıwınıń forması
|
Kirisiw, dialoglı, kórgizbeli, mashqalalı lekciya
|
Oqıw shınıǵıwınıń túri hám tipi
|
Aralas sabaq, jańa bilimlerdi iyelew, bilimdi kónlikpege aylandırıw
|
Qolanılatuǵın metodlar
|
Túsindiriw, aytıp beriw, illyustraciya, PSMU; mashqalalı sáwbet, kórgizbeli, mashqalalı lekciya, test
|
Tálim qurallarıи
|
PowerPoint dástúrinde islengen kórgizbe, PJKQ (pikirlerdi jazıw hám kórsetiw ushın qurallar)
|
Tálim formaları
|
Jeke halda, topar menen, keń tarqalǵan
|
Oqıtıw shárayatları
|
Multimedia quralları menen úskenelengen auditoriya
|
Monitoring hám bahalaw
|
PSMU usılı boyınsha jazba jumıslar, baqlaw, sáwbetler dawamında beriletuǵın juwaplar, test
|
1.6. Kishi modullardıń pedagogikalıq proceste paydalanatuǵın informaciyalıq-kommunikaciyalıq texnologiyaları hám didaktikalıq materiallar
2.2.6-keste
Oqıtıwdıń texnikalıq quralları
|
Didaktikalıq materiallar
|
Birinshi, ekinshi hám úshinshi kishi modullar dawamında temaǵa sáykes slaydlar kórsetiledi. Sonday-aq, baqlaw sorawları hám sol sorawlar tiykarında dúzilgen test slaydlar arqalı kórsetiledi
|
Pedagogikalıq texnologiyaǵa tiyisli sabaqlıqlar, metodikalıq qollanbalar hám kórgizbeli qurallar
|
1.7. Orta moduldiń mazmunın ańlatıwshı tekst scenarıysı
Birinshi kishi modul
1-anıqlama. qatar hám baǵana boyınsha jaylasqan san ólshewli matrica delinedi hám tómendegishe jazıladı:
(1)
yáki yáki
Bul matricadaǵı sanlar onıń elementleri delinedi.
2-anıqlama. Eger matrica qatarlı hám bir baǵanalı bolsa, yaǵnıy
— baǵana matrica delinedi.
3-anıqlama. Eger matrica bir qatarlı hám baǵanalı bolsa, yaǵnıy
— qatar matrica delinedi.
4-anıqlama. Eger bolsa, kvadrat matrica delinedi. onıń tártibi delinedi. Kvadrat matricanıń
elementleri jaylasqan diagonaldı bas diagonal,
elementleri jaylasqan diagonaldı járdemshi diagonal delinedi.
- diagonal matrica delinedi.
- formadaǵı kvadrat matrica birlik matrica delinedi.
Eger bolsa, matrica simmetriyalıq delinedi.
5-anıqlama. Eger hám matricalar berilgen bolıp, olardıń qatarları hám baǵanaları sanı sáykes túrde teń bolsa, olar birdey matricalar delinedi. Tek birdey matricalar ǵana teń bolıwı múmkin.
6-anıqlama. matricanıń hár bir elementı matricanıń oǵan sáykes elementine teń bolsa, bul eki birdey matricalar teń delinedi hám sıyaqlı jazıladı.
hám matricalardıń esh bolmaǵanda bir elementi ushın bolsa, hám matricalar teń emes matricalar boladı. hám matricalardıń teń emesligi
sıyaqlı jazıladı. Birdey bolmaǵan matricalar ulıwma teń emes dep esaplanadı.
Matricalar ústinde qosıw, alıw, sanǵa kóbeytiw hám matricanı matricaǵa kóbeytiw ámellerin orınlaw múmkin.
1) Qosıw hám alıw.
7-anıqlama. Eki birdey hám matricalardıń qosındısı dep, elementleri tómendegishe anıqlanatuǵın sol ólshemli matricaǵa aytıladı, yaǵnıy:
sıyaqlı jazıladı.
Máselen, bolsa,
boladı.
Eki matricalardıń ayırması da olardıń qosındısı sıyaqlı anıqlanadı hám
sıyaqlı jazıladı.
2) Sanǵa kóbeytiw.
Bazıbir matricanı sanǵa kóbeytiw ushın, onıń hár bir elementi sol sanǵa kóbeytiriledi, yaǵnıy ólshewli matrica bolıp, qálegen san bolsa, nı tabıw ushın matricanıń hár bir elementi sol sanǵa kóbeytiriledi, yaǵnıy
, - qálegen san,
(2)
Matricalardı qosıw, alıw hám sanǵa kóbeytiw ámelleri sızıqlı ámeller bolıp, olardıń qásiyetlerin kórip shıǵamız shıamiz.
1-qásiyet. — orın almastırıw nızamı;
2-qásiyet. — qosıwǵa qarata gruppalaw nızamı;
3-qásiyet. — sanǵa kóbeytiwdiń orın almastırıw nızamı, -qálegen sanlar;
4-qásiyet. — qosıwǵa qarata sanǵa kóbeytiw;
5-qásiyet. — sanlar qosındısın matricaǵa kóbeytiw.
Matricanı matricaǵa kóbeytiw
8-anıqlama. ólshemli matricanıń ólshemli matricaǵa kóbeymesi dep, ólshemli sonday matricaǵa aytıladı, onıń elementi matrica - qatarı elementlerin matrica - baǵananıń sáykes elementlerine kóbeymeleri qosındısına teń, yaǵnıy
(3)
Ulıwma jaǵdayda, . Eger bolsa, onda hám matricalar komutativlenetuǵın yáki orın almasatuǵın dep ataladı. Máselen, kvadrat matrica hám sol tártipli birlik matrica orın almasatuǵın matricalar, yaǵnıy
Matricalardı kóbeytiw tómendegi qásiyetlerge boysınadı:
1-qásiyet.
2- qásiyet.
3- qásiyet.
4- qásiyet.
5- qásiyet.
6- qásiyet.
9-anıqlama. Bazıbir matricada barlıq qatarlardı sáykes baǵanalar menen almastırıwdan payda bolǵan matrica berilgen matricaǵa qarata transponirlengen matrica delinedi.
Máselen, А matrica berilgen bolsa, onı transponirlew nátiyjesinde payda bolǵan matricanı dep belgileymiz. Eger qatar-matrica bolsa, transponirlengen matrica baǵana-matrica boladı.
Transponirlew ámeliniń qásiyetlerin qarap shıǵamız.
1- qásiyet. , - qálegen san.
2- qásiyet.
3- qásiyet.
4- qásiyet. .
Do'stlaringiz bilan baham: |