O’lchash xatoligi 4 O'lchash xatoliklarini keltirib chiqaruvchi sabablar 9

MUNDARIJA

I. Kirish

1. 
   O’lchash xatoligi 4
   
2. 
   O'lchash xatoliklarini keltirib chiqaruvchi sabablar 9
   
3. 
   O’lchash xatoligi va aniqlik sinfi 11
   

II. Asosiy qism

4. 
   O’chash xatoliklarini tabaqalanishi 13
   
5. 
   O’lchash xatoliklarini baholash 18
   
6. 
   O’lchash xatoliklarini tahlil qilish 21
   

III. Yakuniy qism
IV. Xulosa 24
V. Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati. 25

1. 
   Kirish
   

O‘lchash natijasida, odatda, o‘lchanayotgan kattalikning haqiqiy qiymatidan
farq qiladigan qiymati topiladi. Qo‘pincha, fizik kattalikning haqiqiy qiymati
noma’lum bo‘ladi va shu kattalikning qiymati o‘rnida uning tajriba yordamida
topilgan qiymatlaridan foydalaniladi. Bu qiymat kattalikning haqiqiy qiymatiga
shuncha yakin bo‘ladiki ko‘zda tutilgan maqsad uchun undan foydalanish mumkin.
Kattalikning o‘lchash usuli bilan topilgan qiymati o‘lchash natijasi deyiladi.
O‘lchash natijasi bilan o‘lchanayotgan kattalikning haqikiy qiymati orasidagi farq
o‘lchash xatoligi deyiladi. O‘lchanayotgan kattalik birliklarida ifodalangan o‘lchash
xatoligi o‘lchashning mutlaq xatoligi deyiladi.
O’lchash xatoliklari turli sabablarga ko‘ra turlicha ko‘rinishda namoyon bo‘lishi mumkin. Bu sabablar qatoriga quyidagilarni kiritishimiz mumkin:
- o ‘lchash vositasidan foydalanishda uni sozlashdan yoki sozlash darajasining siljishidan kelib chiquvchi sabablar;
- o‘lchash obyektini 0‘lchash joyiga (pozitsiyasiga) o‘rnatishdan kelib chiquvchi sabablar;
- o‘lchash vositalarining zanjirida o ‘lchash ma’lumotini olish, saqlash, o'zgartirish va tavsiya etish bilan bog‘liq sabablar;
- o ‘lchash vositasi va obyektiga nisbatan tashqi ta’sirlar (harorat yoki bosimning o‘zgarishi, elektr va magnit maydonlarining ta’siri, turli tebranishlar va hokazolar)dan kelib chiquvchi sabablar;
- o‘lchash obyektining xususiyatlaridan kelib chiquvchi sabablar;
- operatorning malakasi va holatiga bog‘liq sabablar va shu kabilar.
o‘lchash xatoliklarining kelib chiqish sabablarini tahlil qilishda eng avvalo o ‘lchash natijasiga salmoqli ta’sir etuvchilarini aniqlash lozim bo‘ladi.

1. 
   O’lchash xatoligi