O‘lchash va o‘lchov asboblarining xatoliklari haqida asosiy ma’lumotlar

O‘lchov asboblarining asosiy elementlari -

 sezgir element yordamida bevosita o‘lchovni amalga 

oshiradigan  o‘lchov  mexanizmi  va  hisoblagich  qurilmadan  (o‘zi  yozadigan  va  umumiy  yig‘indisini 

ko‘rsatadigan) iborat. 

  SHkaladagi belgilar 

graduirovka 

deb ataladi, miqdoriy belgilar esa shkalaning raqamlanishi deb 

ataladi.  O‘lchov  birliklarida  ifodalangan  shkalaning  eng  kichik  bo‘linmasi  –  shkala  bo‘linish  bahosi 

(qiymati)  deb  ataladi.  SHkalaning  boshlang‘ich  va  oxirgi  belgisini  asbobning  quyi  va  yuqori  o‘lchov 

chegarasi yoki shkala diapazoni belgilaydi. 

  Bir korpusga ega asbob ko‘pincha mahalliy asbob bo‘ladi, bir necha korpusdan iborat asbob esa – 

ko‘rsatgichni masofadan uzatadigan hisoblanadi. Ko‘rsatgichni masofadan uzatadigan o‘lchov qurilmasi 

birlamchi  va  ikkilamchi  asbobdan  iborat.  Birlamchi  asbobda  komplektning  qabul  qilib  oluvchi  qismi 

o‘lchov punktida o‘rnatiladigan sezgir elementdan iborat. Ikkilamchi asbob birlamchi asbobdan qabul qilib 

hisoblagich qurilmaning tegishli bo‘limiga o‘tkazgan signalni qayta o‘zgartirib, o‘lchanadigan kattalikning 

ko‘rsatgichini beradi. 

  Masofadan  o‘lchashda  birlamchi  asboblar  birlamchi  o‘zgartirgich  (datchiklar)  bilan 

ta’minlanadilar,  bu  datchiklar  o‘lchanadigan  kattalikni  proporsional  ravishda  pnevmatik  yoki  elektr 

signaliga aylantirib beradilar.