Олабўжи романдан катта хикоя

– Ҳозир бор-а у киши? 
– Бо-ор!.. Революция қилдим, босмачиларни қийратдим, деб 
юради. Мана шу, шу Қўрбоши бобо бор-ку? Икки марта қамаган шу 
кишиниям. 
– Билмас эдим. 
– Ўзи тупой... лекин қандай қилиб ГПУга бошлиқ бўлган? Шундай 
ташкилот бўлар экан-да? Ҳозирги – КГБ. 
– Ҳа. 
– Шу... бир куни қоғозларимни олиб, ўчоққа тиққан эди-да, аблаҳ. 
– Нега? 
– Ўқиган одам қамалади, дер эди, – Ашим Ултонга боқиб 
жилмайди. – Ишонинг, ака, ҳозир ҳам шундай дейди. “Э, ота, у замонлар 
ўтиб кетди!” десам ҳам парво қилмайди... Биласизми, нима дейди? –
Ашим теваракка кўз ташлаб олди. – “Бу ҳукуматга ишонмагин”, дейди. 
– Ахир, шу ҳукумат учун курашган-ку? 
– Қизиғиям шунда-да! Уёғини сўрасангиз, – Ашим шивирлаб 
давом этди, – босмачиларни мақтаб ҳам қолади баъзан. “Улар одам эди. 
Улар озодлик учун курашди. Биз ким?” деб мунғайиб қолади. 
– Ну-у! 
– Тупой десанг, тупой эмас. 
Ултон хўрсинди. 
– Рост айтасан, ука. 
– Аммо, баъзан ўзининг ўқимай қолганидан пушаймон қилади. 
Қизиқ! Ленин, умуман, у ўқиганларни ёмон кўради... Биласизми, 
Олатоғдаги ўн учта мачитнинг имоминиям қамаган экан! 
– О, отанг... 
– Аблах,, аблаҳ! 
– Жоҳиллик. 
– Ҳа, жоҳиллик! 
– Ҳозир қаерда? 

---

96 
– Районда. Тўртта эчкиси бор, боқиб юради. 
– Да, – жилмайди Ултон. – Лекин ўша замонларда тўртта эчкиси 
борни ҳам “қулоқ” деб қамашган... – Шунда Ултонни кутилмаганда 
ҳаяжон тутди: ўзининг бобоси Қорақулбойниям ўшалар қуритган. 
Ўшалар... 
– Ҳа, ҳа! – завқланиб деди Ашим. – Ўзиям мақтаниб қўяди. Кейин