Okeanlar tabiiy geografiyasi 1-mavzu: dunyo okeani tabiatining asosiy xususiyatlari. Reja

Oqimlari

Atlantika okeanidagi oqimlar o‘zining dinamik harakati va yo‘nalishi bilan boshqa okeanlardagi oqimlardan farq qilib, ular kenglik bo‘ylab emas, balki deyarli meridian yo‘nalishida harakat qiladi. Bunga sabab okean konfugratsiyasining tuzilishidir, yani uning shimolidan janubiga qarab uzoq masofaga, g‘arbdan sharqqa qarab esa qisqa masofaga cho‘zilganligidir. Atlantika okeanidagi oqimlar boshqa okeanlardagi oqimlardan yana shu bilan farq qiladiki, bu yerdagi suv massalari issiqlik va sovuqni bir kenglikdan ikkinchi kenglikka, juda tez tashib boradi.

Atlantika okeanidagi oqimlar o‘zlarining dinamik yo‘nalishida ikkita halqasimon harakat hosil qiladi. Shimoliy yarim sharda Shimoliy Passat, Golfstrim, Shimoliy Atlantika va Kanar oqimlari birinchi halqasimon harakatni tashkil etadi. Janubiy yarimsharda esa Braziliya, G‘arbiy shamollar, Angola va Janubiy Passat oqimlari ikkinchi halqasimon harakatni vujudga keltiradi. Shimoliy va Janubiy Passat oqimlari o‘rtaligida Passat oraligi qarshi oqimi harakat qiladi. Atlantika okeanidagi oqimlarning halqasimon harakat doirasiga qaraganda ancha kichik. Atlantika okeanidagi iliq va sovuq oqimlarning tezligi, suvning harorati va sho‘rligi № 3 jadvalda berilgan.