Okeanlar tabiiy geografiyasi 1-mavzu: dunyo okeani tabiatining asosiy xususiyatlari. Reja

Okean suvining harorati. Dunyo okeani issiqlikning juda katta akkumulyatori hisoblanadi. Uning yuza qatlami Quyoshdan keladigan energiyaning 99,6 % ini yutish qobiliyatiga ega, materiklarda esa bu ko‘rsatkich 55-65 % ni tashkil etadi. Okean yuzasidagi suvlarning o‘rtacha yillik harorati 17,5 ºS ga, okean ustidagi havo harorati esa 14,4ºS ga teng. Okeanlar ichida eng ilig‘i Tinch okean (o‘rtacha harorat 19,4 ºS), eng sovug‘i Shimoliy Muz okeani (o‘rtacha harorat -0,75 ºS).

Shimoliy yarim sharda materiklarning ta’siri tufayli suvning harorati janubiy yarim shardagiga nisbatan balandroq. Shuning uchun termik ekvator ham ekvatordan shimolda joylashgan. Bu yerda o‘rtacha yillik harorat 28 ºS ga, ichki tropik dengizlarda esa 32 ºS ga teng. Ekvatordan qutblarga borgan sari suvning harorati asta-sekin pasayib boradi. Qutbiy o‘lkalarda harorat 0 ºS dan ham pastga tushadi. Xudi shunday okean yuzasidan chuqurlashgan sari ham harorati pasayib boradi. Okean tagiga yaqin suv qatlamida harorat 1,4 ºS, 1,8 ºS ni tashkil etadi. Arktikayoni va antarktikayoni suvlari tagida -0,2 ºS, -1,3 ºS ni tashkil etadi.