Оилавий тарбия сабоқларииииии indd

10. Болалар ва ўсмирларда ғайриахлоқий хулқнинг ке-
либ чиқишига сабаб бўлувчи оилавий тарбияга боғлиқ бўл-
ган омиллардан яна бири оилавий тарбияда приметив 
(эскирган, номаъқул) усуллардан фойдаланишдир.
Бун-
дай тарбия усулида тарбия баъзан ўта қаттиққўллик, автори-
тар, болаларнинг фикр ва қарашларини инобатга олмаслик 
асосида олиб борилади. Бундай усулда болаларни тарбия-
лашнинг нотўғри эканлигини бугун ҳаётнинг ўзи кўрсатиб 
турибди. Чунки бугунги ёшлар мустақил фикрлашга инти-
лувчан, ўз қарашларига эга бўлган, ақлан етук ёшлардир. 
Бундай ёшлар билан ҳисоблашиш, уларнинг фикр ва мулоҳа-
заларини эшитиш, керакли жойларда зарур маслаҳатни ая-
маслик яхши натижалар беришини унутмаслигимиз керак. 
11. Оилавий тарбияда қўполлик, андишасизлик, 
ҳақорат, дўқ-пўписа ва жисмоний жазолаш синга-
ри усуллардан фойдаланиш ҳолати кўпинча болалар ва 

---

29
Оилавий тарбия сабоқлари
ўсмирларнинг уйдан қочишига, бирон иш қилиб қўйиб 
ота-онасидан қўрққанидан кўчаларда дайдиб юришига, 
қаерлардадир тунаб қолишига олиб келади.
 
Бундай бо-
лаларнинг оила муҳитига нисбатан ижтимоий психологик 
мослашуви издан чиқади. Оқибатда ўзига маъқул бўлган 
оиладан ташқари гуруҳ ёки кўча муҳитини қабул қилади. 
Бу муҳит ўзининг характерига кўра, болага салбий ёки ижо-
бий таъсир қилиши мумкин. Афсуски, носоғлом муҳит пси-
хологиясига эга бўлган кўча муҳити болаларга кўп ҳолат-
ларда салбий таъсир кўрсатади.
12. Ота-оналарда болалар тарбияси тўғрисидаги на-
зарий ва амалий билим ва маълумотларнинг етишмас-
лиги оилавий тарбияда нуқсонларнинг келиб чиқишига