Odoblar xazinasi

XALQ OG‘ZAKI IJODI TUSHUNCHASI

1. San’at turlari? J: Musiqa, teatr, raqs, o‘yin, tasviriy va amaliy san’at, badiiy adabiyot.

2. Insonga tengdosh eng qadimiy san’at? J: Xalq og‘zaki ijodi.

3. Xalq og‘zaki ijodi qanday atamalar bilan ifodalanadi?J: Folklor va xalq og‘zaki poetik ijodi.

4. “Folklor” atamasining ma’nosi? J: “Folk”- xalq, “lor” – bilim, donolik, do-nishmandlik. Ya’ni “xalq bilimi”, “xalq donoligi”, “xalq donishmandligi”

5. “Folklor” atamasini kim qachon qo‘llagan? J: 1846-yil Vilyam Toms.

6. Xalq og‘zaki ijodini o‘rganuvchi fan? J: Folklorshunoslik.

7. Xalq og‘zaki ijodining yaratilish va yashash tarzi qanday amalga oshadi. J: Og‘zaki usulda.

8. Xalq og‘zaki ijodi nechata adabiy turdan iborat? J: 4 ta: Epik tur, lirik tur, dramatik tur, maxsus tur.

9. Mif, afsona, rivoyat, ertak, naql, latifa, lof, terma, dostonlar qaysi turga man-sub? J: Epik tur.

10. Marosim folklori, bolalar folklori, qo‘shiqning hamma xillari, ashula qaysi turga mansub? J: Lirik.

11. Og‘zaki drama, qo‘g‘irchoq o‘yini, askiya, xalq tеatrlari qaysi turga man-sub? J: Dramatik turga.

12. Maqol, matal, topishmoqlar qaysi turga mansub? J: Maxsus tur.

TOPISHMOQLAR

1.Topishmoqlarni ba’zan nima deb atashgan? J: “Topmacha”, “jumboq”, “matal”, mumtoz adabiyotda “chiston”.

2. Xalq og‘zaki ijodining eng sevimli, qiziqarli va o‘ziga xos turi nima? J: Topishmoq.

3. Hammabop ommaviy janr qaysi? J: Topishmoq.

4.Topishmoqda yashirin ma’no qanday shaklda keltiriladi? J: Majoziy.

5. Aqlni chiniqtiradigan, bolalarni yoshlikdan mantiqiy fikrlashga undaydigan tarbiya vositasi, ko‘ngilochar o‘yin nima? J: Topishmoq.

6. Topishmoq qanday yo‘lda yoki shaklda yoziladi? J: She’riy yoki nasriy.

7. Topishmoqlar nimasiga ko‘ra bir va bir necha misrali bo’lishi mumkin? J: O‘zida yashirilgan predmetlar miqdoriga ko‘ra.

8. Topishmoqlarda qanday badiiy tasvir vositalari va usullaridan foydalaniladi

J: O‘xshatish, sifatlash, mubolag‘a, kichraytirish, metafora, jonlantirish.

9. Topishmoqlar tuzilishiga ko‘ra nechta turga bo‘linadi? J: Bir yoki bir nechta predmetli.

10. Suyri so‘zining ma’nosi? J: “Ellips” yumaloq.

11. Topishmoqlar xalq og‘zaki ijodining qaysi janrlari ichida uchraydi? J: Dos-ton va ertaklarda.

12. Topishmoq qatnashgan ertaklar nechta xil bo‘ladi? J: 2 xil: 1. Topishmoqli

ertak. 2. Ertak-topishmoq.

13. Topishmoq ertak ichida kelsa qanday ertak hisoblanadi? J: Topishmoqli ertak (“Sohibjamol qiz” ertagi).

14. Asar voqealari topishmoq asosida qurilgan bo‘lsa qanday ertak deyiladi? J:

Ertak-topishmoq (g‘ozlar haqidagi ertak topishmoq).

15. Topishmoqlar nimasiga ko‘ra bir-biridan farqlanadi? J: Yaratilish davri-ga.

16. Yaratilish davriga ko‘ra topishmoqlar qanday nomlanadi? J: An’anaviy top-ishmoqlar va yangi, zamonaviy topishmoqlar.

17. Chiston so‘zining ma’nosi? J: Forscha so‘z bo’lib “chist” – nima? “on”-u, nima u degan ma’noni bildirib, topishmoq jumboq ma’nosida qo‘llani-ladi.

18. Mumtoz adabiyotning savol-javob shaklida paydo bo‘lgan kichik lirik janri qaysi? J: Chiston.

19. Chistonlar qanday shakllarda yoziladi? J: Fard, bayt, qit’a, ruboiy va g‘azal.

20. Chistonlar ko‘proq qanday mazmunga ega bo‘ladi? J: Ma’rifiy, ijtimoiy-si-yosiy.

21. Chiston janrida barakali ijod qilgan shoirlar kimlar? J: A. Navoiy va Uvaysiy.

22. Maqol va topishmoqlar qaysi jihatdan bir-biriga o‘xshaydi? J: Shakily jihatdan.

23. Qaysi maqolda so‘zlar ko‘chma ma’noda qo‘llanilmagan? J: Yer hayda-sang kuz hayda, kuz haydamasang yuz hayda.