Odam va uning salomatligi 8 B. Aminov, T. Tilavov, O. Mavlonov

39- rasm. I. P. Pavlovning „kichik me’da“ hosil qilish usuli.
40- rasm. I. P. Pavlovning so‘lak bezlariga fistula qo‘yish usuli.
5 — B. Aminov, T. Tilavov, O. Mavlonov

---

66
I. P. Pavlov bu usulni yana ham takomillashtirib, operatsiya
yo‘li bilan itning me’dasida „kichik me’da“ hosil qilish usulini
yaratdi (39- rasm). Shuningdek, u operatsiya yo‘li bilan jag‘osti,
quloqoldi bezlariga ham fistula o‘rnatib, ulardan ajraladigan
so‘lakning miqdori va tarkibini o‘rganish usullarini ishlab chiqdi
(40- rasm). Pavlovning xizmati shundaki, u ovqat hazm qilish
organlari vazifasini faqat 
shartsiz reflekslar
 hosil qilish yo‘li bilan
emas, balki 
shartli reflekslar 
hosil qilish yo‘li bilan ham o‘rgandi.
Hozirgi davrda ovqat hazm qilish organlarining ishini o‘rga-
nishda zondlash, rentgenoskopiya, ultratovushlardan ham foy-
dalanilmoqda.
1. 
Ovqat hazm qilish jarayoni odamning salomatligi uchun qanday
ahamiyatga ega?
2.
 Ovqat hazm qilish organlari qanday vazifalarni bajaradi?
3. 
Ovqat hazm qilishda qanday fermentlar ishtirok etadi?
4.
 I. P. Pavlov ovqat hazm qilish organlarining funksiyasini o‘rga-
nishda qanday usullarni yaratgan?