Odam savdosi qullik balosi

ODAM SAVDOSI - QULLIK BALOSI.
Sayyoramizda bir qator global muammolar borki, bular sirasiga bevosita odam savdosi singari transmilliy jinoyatlarni ham kiritish mumkin. Yildan-yilga bu illatdan jabr chekayotganlar, uning qurboni bo'layotganlar soni ortib bormoqda. Hudud va chegara bilmaydigan bu jinoyatning har biri jamiyat taraqqiyoti va davlatlar rivojiga jiddiy xavf tug'dirmoqda. Odam savdosidek og'ir jinoyat inson hayoti, erkinligi va huquqlarini poymol qilib, uning erki, taqdiri va kelajagini oyoq osti qilishi bilan naqadar jirkanch ko'rinishga ega.
Odam savdosi - insonni xayoti, erkinligi va xuquqlaridan maxrum qilib, birovlarning qo’lida qul bo’lishga maxkum etish, insonlar umriga zomin bo’lish, ularning erki, taqdiri va kelajagini oyoq osti qilishdek eng og’ir va jirkanch jinoyatlardan sanaladi. Insonni begona yurtlarda birovga sotib yuborish, horijiy davlatlarga qul sifatida jo’natish, yosh bolalarni o’g’irlab boshqa nopok shahslarga pullash kabi mudxish voqealar jamyatimizda tez-tez uchrab turibdi. Bunday ayanchli xolatlar, odam savdosi bilan bog’liq jinoyatlar xozirgi kunda ko’plab mamlakatlarda keng tarqalib borib dunyo xamjamyatini jiddiy tashvishga solmoqda.
Odam savdosi bozori xozirgi kunda er yuzida narkotik va psihotrop moddalar xamda qurol-yarog’ savdosidan keyin uchinchi o’rinda turadi.
Ming afsuski, inson xayotini tasarruf qilish, insonni oldi-sotdi narsaga aylantirish ayrim vahshiy, badnafs va harom shahslarning doimiy faolyatiga xamda mo’maygina daromad manbaiga aylanib qolmoqda. Achinarlisi shundaki, odam savdosiga uchrayotgan kishilar o’zlarining soddaliklari, o’z xayotlariga, yaqinlariga, ularning taqdiri va kelajagiga befarq bo’lishlari, oliy ne’mat deb e’tirof etiladigan xayot tushunchasiga engil tabiatlik va beparvolik bilan qarashlari oqibatida bunday yovuz kimsalarning o’ljasiga, ularning oson daromad manbaiga, o’z xayotlarining qurboniga aylanib qolmoqdalar.
Eng fojialisi bu turdagi jinoyatlarning keng quloch yozishida ijtimoiy ximoyaga muxtoj ishsiz qolgan fuqarolar, turmush choraxalarida qiyinchilikka uchragan ayollardan g’arazli maqsadlarda foydalangan xolda ularga ish topishda muammolarini go’yoki chet ellarga ishga yuborish bilan xal qilish orqali ayrim nopok kimsalar o’z qabix nyatlarini amalga oshirmoqdalar.
Butun dunyo miqyosida Odam savdosini oldini olish maqsadida 2013 yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan 30 iyul`– Butunjahon odam savdosiga qarshi kurashish kuni deb e'lon qilingan.
Odam savdosi faqatgina O'zbekiston Respublikasining muammosi sifatida qarashimiz noto'g'ri bo'ladi, chunki hozirgi kunda odam savdosi bilan bog'liq jinoyatlar ko'plab mamlakatlarda keng tarqalib butun dunyo hamjamiyatini xavotirga solmoqda. eng achinarlisi, odam savdosi bog'liq jinoyatchilikning keng quloch yozishiga: aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlari - ishsiz yurgan fuqarolar, turmush hayotida ko'p qiyinchilikka uchragan ayollar va ota – onasining e'tibori va qaramog'idan chetda qolgan voyaga etmagan shaxslarning go'yoki ularning muammolarini hal qilgan kabi ko'rinib, o'zlarining g'arazli maqsadlarida foydalanayotganligidadir.
Shuningdek mamlakatimizda odam savdosiga chek qoʻyish maqsadida O'zbekiston Respublikasining 2008 yil 17 aprelda qabul qilingan "Odam savdosiga qarshi kurashish to'g'risida"gi qonuni qabul qilingan bo'lib, ushbu qonun yanada takomillashtirish va hozirgi zamon talablariga moslashtirish maqsadida unga o'zgartish va qo'shimchalar kiritilib, uning yangi tahriri 2020 yil 17 avgustda qabul qilindi.


Alloh taolo insonni eng mukammal, eng mukarram qilib yaratdi. Unga aql berdi, unga hech bir jonzotga, hech bir mavjudotga bermagan ong berdi. Ammo, shu insonlar odamiylik , inson-qadr qimmati tuygʻularini unutib shunday mudxish ishlarni amalga oshirayotgani juda ham ayanchli hol...
Kuyib ikki dunyosi , jahannam bir qadammi,
Daxshat odam savdosi, Odam sotgan odammi?
Kim nom, kim ogʻu sotar, Pul darsida dil qotar
Alhazar yo alhazar , Odam sotgan odammi?
Shayton bogʻi gullasa, yetimlar zor yigʻlasa
Doʻst doʻstini pullasa , Odam sotgan odamni?
Bor odil guvohimiz, boʻlmas dilda ishimiz
Hur vatan panohimiz, Odam sotgan odammi?
Mirzahmedova R.M
TDTUOF 7a-20MT guruh talabasi