- Odam va hayvonlar parazitlari.
Tripanosomalar: Tripanosoma rhodesiense(a)ning rivojlanish sikli: 1-se-se pashshasi (Glossina morsitans) – rodeziya uyqu kasalligi qo’zg’tuvchisining tashuvchisi, - Hаyvоnsimоn хivchinlilаr (Zoomastigina) sinfi vakillari
- Tripanosomalar: Tripanosoma rhodesiense(a)ning rivojlanish sikli: 1-se-se pashshasi (Glossina morsitans) – rodeziya uyqu kasalligi qo’zg’tuvchisining tashuvchisi,
- 2-tashuvchi organizmidagi tripanosomalar, 3-tripanosoma rezervuar xo’jayini-antilopa. Tripanosoma gambiense(b)ning rivojlanish sikli: 1--se-se pashshasi (Glossina palpalis) –gambienze uyqu kasalligi qo’zg’tuvchisining tashuvchisi, 3- tashuvchi organizmidagi tripanosomalar, 3-tripanosoma rezervuar xo’jayini-cho’chqa. Xo’jayin organizmidagi tripanosomaning tuzilishi(v): 1-xivchini, 2-yadrosi, 3-blefaroplast, 4-parabazal tanacha, 5-to’lqinlanuvchi membrana, eritrositlar.
1-triatoma qandalasi (Triatoma infestans) Amerika tripanosomoz qo’zg’tuvchisining - Chagas kasalligi qo’zgatuvchisi - Tripanosoma cruzi ning rivojlanish sikli:
- 1-triatoma qandalasi (Triatoma infestans) Amerika tripanosomoz qo’zg’tuvchisining
- tashuvchisi, 2-tashuvchi organizmidagi tripanosomalar, 3-Amerika tripanosomozining
- rezervuar xo’jayini-bronenos. 4-tashuvchi organizmidagi tripanosoma, 5-eritrositlar.
1-yadro; - Qoramollarda parazitlik qiluvchi nagana qo’zgatuvchisi- Trypanosoma brucei (A) va uning bo’linish davrlari (B,D,E):
- 1-yadro;
- 2-bazal tanacha;
- 3-to’lqinlanuvchi membrana;
- 4-xivchin.
Leyshmaniya (Leishmania) urug'ining vakillari ham tripanosomalarga bir-muncha o'xshash tuzilgan, lekin ular odamning terisi va ichki organlarida parazitlik qiladi. Leyshmaniyalar leyshmanioz kasalligini chaqiruvchi ikki xo’jayin ishtirokida rivojlanuvchi parazit xivchinlilardir. Ular odamlarda, shuningdek itlarda, bo’ri va chiyabo’rilarda, mushuklarda, kalamush va yumronqoziqlarda uchraydi va ularga qon so’ruvchi ikki qanotli xasharotlar - iskabtopar chivinlar - (Phlebotomus avlodi) orqali yuqadi. Umurtqalilar qonida leyshmaniyalarning xivchinsiz 2-6 mikron uzunlikdagi duksimon shakli uchraydi. - Leyshmaniya (Leishmania) urug'ining vakillari
- Leyshmaniya (Leishmania) urug'ining vakillari ham tripanosomalarga bir-muncha o'xshash tuzilgan, lekin ular odamning terisi va ichki organlarida parazitlik qiladi. Leyshmaniyalar leyshmanioz kasalligini chaqiruvchi ikki xo’jayin ishtirokida rivojlanuvchi parazit xivchinlilardir. Ular odamlarda, shuningdek itlarda, bo’ri va chiyabo’rilarda, mushuklarda, kalamush va yumronqoziqlarda uchraydi va ularga qon so’ruvchi ikki qanotli xasharotlar - iskabtopar chivinlar - (Phlebotomus avlodi) orqali yuqadi. Umurtqalilar qonida leyshmaniyalarning xivchinsiz 2-6 mikron uzunlikdagi duksimon shakli uchraydi.
1-leyshmaniyaning leptomonad (xivchinli) shakli; - Teri leyshmaniyasi(Lieshmania tropica)ning rivojlanish jarayoni:
- 1-leyshmaniyaning leptomonad (xivchinli) shakli;
- 2-leyshmaniya tashuvchi iskabtopar;
- 3-kalamush (tabiiy manbasi);
- 4-zararlangan terining qon hujayralaridagi xivchinsiz leyshmaniyalar;
- 5-leyshmaniya bilan zararlangan odam.
1-leyshmaniyaning leptomonad (xivchinli) shakli; - Ichki leyshmanioz qo’zg’atuvchisi – Lieshmania donovani ning rivojlanish jarayoni:
- 1-leyshmaniyaning leptomonad (xivchinli) shakli;
- 2-leyshmaniya tashuvchisi;
- 3-leyshmaniyaning tabiiy manbalari – it va boshqa sut emizuvchilar;
- 4-ichki organlardagi xivchinsiz leyshmaniyalar.
1-xivchin; - Ichak lyambliyasi (Lamblia intestinalis) ning tuzilishi: a) yon tomondan, b) qorin tomondan ko’rinishi, v) epiteliy to’qimasiga yopishgan lyambliya
- 1-xivchin;
- 2-bazal tanacha;
- 3-so’rg’ich;
- 4-yadro;
- 5-parabazal tanacha;
- 6-aksostil.
1.Ichak trixomonadasi - Trichomonas hominis; - Trixomonadalar (Trichomonas) - trixomonadoz kasalligini qo'zg'atuvchilari bo'lib, uch turni o'z ichiga oladi:
- 1.Ichak trixomonadasi - Trichomonas hominis;
- 2. Qin trixomonadasi - Trichomonas vaginalis;
- 3. Og'iz trixomonadasi - Trichomonas tenax.
- Ichak trixomonadasi odamning yo'g'on ichagida parazitlik qiladi. Qin trixomonadasi esa ayol va erkaklarning siydik va jinsiy yo'llarida uchraydi.
1-оldingi хivchinlаri; - Ichаk triхоmоnаdаsi - Trichomonаs hominis:
- 1-оldingi хivchinlаri;
- 2-to‘lqinlаnuvchi mеmbrаnа;
- 3-хivchinlаrning bаzаl tаnаchаsi;
- 4-pаrаbаzаl tаnа;
- 5-sitоstоm;
- 6-yadrо;
- 7-fibrillа;
- 8-sitоplаzmаdаgi vаkulоlаlаr;
- 9-tаyanch o‘zаk аksоstil;
- 10-оrqа хivchini.
Do'stlaringiz bilan baham: |