Odam anatomiyasi odam organizmining shakli va tuzilishini uning taraqqiyoti va vazifasiga bog’lab o’rganadigan fandir

Kallaning miya qismi suyaklari 
Kallaning miya qismini hosil qiluvchi suyaklar kalla gumbazi yoki 
qopqog’i suyaklari va kalla asosini hosil qiluvchi suyaklarga bo’linadi. Kalla 
qopqog’ini peshona suyagining palla qismi, tepa suyagi, en sa va chakka 
suyagining palla qismi va ponasimon suyakning katta qanoti hosil qiladi. Yangi 
tug’ilgan bolada kallaning qopqoq qismi asosiga nisbatan katta. Bola hayotining 
birinchi yilida kallaning qopqoq qismi tez o’sadi va bir yoshga to’lganda uning 
uzunligi katta odam boshining 1/2 uzunligiga teng bo’ladi. Keyingi davrlarda 
uning o’sishi sekinlashib 20 yoshda doimiy shaklni oladi. Bir yoshgacha bo’lgan 
bolalar kalla qopqog’i suyaklari elastik bo’lib, ularda zich (kompakt) qavat 
yaxshi takomillashgan. Tashqi qatlam, diploe va ichki qatlam o’rtasida ma’lum 
chegara yo’q bo’lgani uchun bola kalla suyagi lat eganda ichki qatlami 
ko’chmaydi. Kalla qopqog'i suyaklarining tashqi yuzasi silliq bo’lib, faqat 
choklar sohasidagina biroz g’adir-budirliklar bor. Suyaklarning ichki yuzasi 
ham tekis bo’lib, bola 5-6 oylik bo’lgan vaqtda miya qattiq pardasi o’rta 
arteriyasi egati, vena bo’shliqlari egati paydo bo’la boshlaydi. Katta bolalarda 
kalla qopqog'i suyaklari tashqi va ichki zich qatlamdan va ular o’rtasida 
joylashgan g’ovak moddadan iborat bo’ladi. Suyaklarni ichki yuzasida suyak 
usti pardasi bo’lmay, miya qattiq pardasi unga yopishib turadi. 

---

Kalla suyagi miya qismi asosini ensa suyagining asosiy va yon qismlari, 
ponasimon suyak, chakka suyagining tosh qismi, g’alvir suyakning ilma-teshik 
plastinkasi hosil qiladi. Yangi tug’ilgan bola kalla suyagining asosi sagital 
yo’nalishda cho’zilgan bo’lib, ko’ndalangiga toraygan. Bola hayotining birinchi 
7 yilida suyakning bu qismi bir tekis o’sadi va uning uzunligi katta odam kallasi 
asosini 1/2 uzunligiga teng. Bolalikning ikkinchi davrida kalla suyagi asosi 
o’sishi sekinlashadi va baloІat davrining ikkinchi yarmida u katta odam kallasi 
hususiyatlariga ega bo’ladi.