Ochiq va yopiq turdagi axborotlar bazalari bilan ishlash

Ochiq va yopiq turdagi axborotlar bazalari bilan ishlash

Ochiq Turdagi axborot bazalaridan foydalanish shartlari

• Deklaratsiyada korsatilganidek «Ochiq foydalanishga» qoshilgan hissa ikki shartni qondirishi kerak:
• 1. Muallif va egalik huquqiga ega bunday hissa barcha foydalanuvchilarga erkin, cheklanmagan global kirish huquqini va nusxa olish, ishlatish, tarqatish, oshkora korsatish hamda har qanday raqamli muhitda har qanday mas`uliyatli maqsad uchun muvofiq mualliflikka ishora bilan (hamjamiyatlar standartlari xuddi hozirgidek keyinchalik ham mualliflikni majburiy korsatish mexanizmini va elon qilingan ishni ishlatishga nisbatan mas`uliyatni kafolatlaydi), yana shaxsiy foydalanish uchun unchalik kop bolmagan miqdorda bosma nusxalar qilish huquqini beradi.

• 2. Ishlarning toliq versiyasi va unga qoshimcha barcha materiallar, avvalambor belgilangan ruxsatnoma nusxasini kiritgan holda, kelishilgan standart elektron formatda depozitlanadi (va shu manoda chop etiladi, elon qilinadi), hech bomaganda, qabul qilingan texnik standartlarni ishlatuvchi bir tarmoq jamgarmasida, ochiq kirishni taminlash, tosiqsiz tarqatish, tarmoqdagi hamkor va uzoq muddatli arxivatsiya qilishga vakolatlangan universitet, ilmiy jamiyat, davlat agentligi va boshqa nufuzli institut tomonidan qoriqlanadi va qollab-quvvatlanadi.
• Deklaratsiya tashkilotlarni yangi «Fan va jamiyat ravnaqi uchun Ochiq foydalanish» paradigmasining keyingi taraqqiyot harakatlanishlaridan manfaatdor bolishga chaqiradi.

• Tashkilotlar muvaffaqiyatga erishishi uchun:
• tadqiqotchilar, grant oluvchilar oz ishlarini «Ochiq foydalanish» paradigmasi tamoyillariga muvofiq elon qilishga ragbatlantirish;
• madaniy meros asrovchilarining Internet-resurslarini taminlagan holda «Ochiq foydalanish»ni qollab-quvvatlashga ragbatlantirish;
• yaxshi sifat va ilmiy amaliyot kafolatlari standartlarini qollab-quvvatlab turish uchun «Ochiq foydalanish» va tarmoq jurnallariga qoshadigan hissalarni baholash vositalari va usullarini ishlabchiqish;
• ilmiy darajalar berilganda va oqituvchilik lavozimi bandligi haqidagi qarorda «Ochiq foydalanish» elon qilingan ishlarning tan olinishiga erishish;
• kiritiladigan dasturiy vositalarni rivojlantirish, kontent yetkazib berilishi va metamalumotlar yoki individual maqolalarni elon qilish yoli bilan «Ochiq foydalanish» infrastrukturasining yuqori sifatga erishishiga intilishi kerak.

• Ochiq resurslarga kirishning turli shakllari mavjud. Masalan, ochiq litsenziyalar, jumladan, Creative Commons Attribution litsenziyasi tekin ochiq kirish va nashrga imkon beradi. Bu «Gold Open Access» strategiyasi sifatida barchaga malum. Ayrimlar nashr mualliflaridan oz ishlari uchun tolov talab qilishadi. Qolganlar faqat kongillilar faoliyatiga suyanishadi. Ayrim jurnallar OD jurnallari jumlasiga kirmasada, lekin ular maqola mualliflariga chop ettirayotgan maqolalarining nusxalarini institut arxivida saqlashga ruxsat beradilar. Bu strategiya «Green Open Access» deb ataladi. Bunday tipdagi jurnallar mualliflarga oz ishlarini Ijtimoiy ilmiy tadqiqot tarmogi (http://www.ssrn.com), Oz-ozini arxivatsiyalash boyicha mualliflik huquqi siyosati jurnali, Sherpa RoMEO (http://www.sherpa.ac.uk/romeo/) kabi ijtimoiy ixtisoslashtirilgan arxivlarda saqlash huquqini beradi. Kopgina jurnallar mualliflarga hali chop etilmagan maqolalarini erkin foydalanish arxivlarida saqlash huquqini beradi.

Yopiq turdagi axborot bazalaridan foydalanish

• Ushbu ko'p tarmoqli ma'lumotlar bazasida 4600 dan ortiq jurnallarning to'liq matnlari mavjud bo'lib, ulardan 3900 nomlari oldindan ko'rib chiqilgan. 1975 yildan hozirgi kunga qadar nusxa ko'chirilgan fayllar PDF formatida 100 dan ortiq jurnallarga taqdim etilgan. Shuningdek, u 1000 dan ortiq iqtibos manbalarini izlash imkoniyatini beradi.Ta'lim bo'yicha tadqiqotlar yakunlandi.

• Education Research Complete - bu ta'lim sohasidagi tadqiqotlar uchun to'liq onlayn resurs. Ko'zda tutilgan mavzular ta'limning barcha bosqichlarini, maktabgacha yoshdan tortib, oliy ta'limgacha va ko'p tilli ta'lim, sog'liqni saqlash va test kabi barcha turdagi ta'limni o'z ichiga oladi. Education Research Complete 2100 dan ortiq jurnallarning indekslari va tezislarini, 1200 dan ortiq jurnallarning to'liq matnlarini va 500 ga yaqin kitob va monografiyalarning to'liq matnlarini taqdim etadi.

• E’tiboringiz uchun rahmat!