Ob-havo elementlari

Ob-havo elementlari

Tayyorladi: Bobmurotov Doniyorbek

Tekshirdi:

Reja:

• Iqlimga aralashadigan omillar
• Ob-havo elmentlari
• Harorat
• Yog'ingarchilik, namlik va atmosfera bosimi
• Bulut qoplamasi, shamol va quyosh nurlanishi

Iqlimga aralashadigan omillar

• Iqlim elementlaridan tashqari bizda uni sharoitlantiradigan omillar mavjud. Ularning orasida biz topamiz balandlik va kenglik, relyef, suv va okean oqimlari. Bu omillarning barchasi hududning iqlim xususiyatlariga u yoki bu tarzda aralashadi. Masalan, ekvatorda qutblarda bo'lgani kabi er yuziga tushadigan quyosh radiatsiyasining bir xil miqdori emas. Quyosh nurlari tropiklar chizig'iga perpendikulyar ravishda uriladi, ikkala qutbda esa ular moyil bo'lib keladi.

Shu sababli, Yer yuzasi va atrofdagi atmosferani qizdiradigan energiya sayyora bo'ylab bir tekis taqsimlanmagan. Xuddi shu narsani balandlik haqida ham aytish mumkin. Balandlikka ko'tarilgan har 100 metr uchun harorat 3 darajaga pasayadi va u bilan atmosfera bosimi ham o'zgaradi. Bu atrof-muhit sharoitlarini hayotni rivojlanishining boshqa turiga mos keladi. Mavjud noqulay sharoitlarni hisobga olgan holda 3000 metrdan oshiq balandlikda yashovchi hayvonlar va o'simliklarning turlari kam.

• Shu sababli, Yer yuzasi va atrofdagi atmosferani qizdiradigan energiya sayyora bo'ylab bir tekis taqsimlanmagan. Xuddi shu narsani balandlik haqida ham aytish mumkin. Balandlikka ko'tarilgan har 100 metr uchun harorat 3 darajaga pasayadi va u bilan atmosfera bosimi ham o'zgaradi. Bu atrof-muhit sharoitlarini hayotni rivojlanishining boshqa turiga mos keladi. Mavjud noqulay sharoitlarni hisobga olgan holda 3000 metrdan oshiq balandlikda yashovchi hayvonlar va o'simliklarning turlari kam.

Oziq-ovqat etishmasligi, yuqori shamol rejimi, ozgina o'simlik va boshqalar. Bular biz balandlikda topadigan va bioxilma-xillikning rivojlanishiga umuman yordam bermaydigan shartlardir.