O zR konst o. rganish 3826. qxd

Shaxsiy huquq va erkinliklar
(VII bob, 24—31-moddalar);
Siyosiy huquqlar
(VIII bob, 32—35-moddalar);
Iqtisodiy va ijtimoiy huquqlar
(IX bob, 36—42-moddalar).
52
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

bo‘lib, ular «Inson huquqlari to‘g‘risidagi xalqaro bill»,
deb yuritiladi. Xalqaro hamjamiyatning to‘la huquqli
a’zosi bo‘lgan O‘zbekistonning qonunchiligi, mustaqil
O‘zbekiston Respublikasining bi rinchi Konstitutsiyasi
ham xalqaro huquqning aynan ushbu hujjatlari ta -
lablariga muvofiq ishlab chiqilgan.
Inson huquqlari va erkinliklari masalasi BMTning
70 dan ortiq asosiy huquqiy hujjatlarida ifodalangan. 
BMTning inson huquqlariga doir qabul qilingan
xalqaro hujjatlari mantiqan bir-birini to‘ldiradi va maz-
munan boyi tadi. BMT Bosh Assambleyasi tomonidan
1989-yil 20-noyabrda qabul qilingan «Bola huquqlari
haqidagi Konvensiya», 1965-yilda qabul qilingan «Irqiy
kamsitishning hamma shakllarini tugatish haqidagi
Konvensiya»larda inson shaxsi, uning huquq va erkin-
liklari har bir mamlakatda huquqiy jihatdan kafolat-
lanishi qayd etilgan. «Bola huquqlari haqidagi Kon -
vensiya»da onalik va bolalikni himoya qilish, bolalar -
ning mehnati, salomatligi, tarbiyasini huquqiy jihat-
dan muhofaza etish, ularning irqiy kamsitilishiga yo‘l
qo‘ymaslik singari huquqlar har bir mamlakatda qonun
asosida himoyalanishi zarurligi ta’kidlangan. 
Mazkur Konvensiyaning insonparvar qoidalarini
mamlakatimizda izchil amalga oshirilishini ta’min-
lash maqsadida 2008-yil 7-yanvarda O‘zbekiston
Respublikasining «Bola huquqlarining kafolatlari
to‘g‘risida»gi qonuni qabul qilindi.
Ushbu hujjatlarga imzo chekkan davlatlar insoni -
yatning butun tarixi mobaynida qayd etilgan jamiki
huquqlarini tan olishlari va ularga rioya etishlari shart.
Inson huquqlari umumjahon Deklaratsiyasi davlatlar
uchun tavsiya sifatidagi hujjat bo‘lib, ixtiyoriy ravishda
bajariladi. Xalqaro Paktlar va Konvensiyalar ularga
qo‘shilgan davlatlar uchun majburiydir.
BMTning 1945-yil 26-iyunda AQSHning San-
Fransisko ta’sis konferensiyasi qatnashchisi bo‘lgan
53
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

davlatlar tomonidan qabul qilingan va shu yili 24-
oktabrda kuchga kirgan bu hujjat jahondagi davlatlar -
ning yagona maqsad sari hamjihatlikda intilishini
jamuljam qilib, inson huquqlari sohasidagi hamkor-
likning huquqiy asoslarini o‘zida namo 
yon etadi.
Ushbu dunyoviy tashkilotga bugungi kunda 190 ga
yaqin davlatlar a’zo bo‘lib, O‘zbekiston Respublikasi
ushbu nufuzli xalqaro tashkilotga 1992-yil 2-martda
qabul qilindi. 1993-yil 24-oktabrda Toshkent shahrida
BMTning vakolatxonasi ochildi.