O zbekiston respublikasi sogliqni saqlash vazirligi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

IV. 
G istologik preparatlar, plakatlar, elektrogram m alar, rasm lar asosida
maxsus hujayralar o'rganiladi va ularning tuzilish prinsiplarii albom ga
chiziladi.
4. 1. Preparatlarning qisqacha izoxi.
4. 
1.2. So'ruvchi hujayralar. Ingichka ichak preparati. (g-e bilan 
bo'yalgan). K ichik ob'ycktiv ostida ingichka ichak shilliq pardasi (1) topiladi 
va undagi so'rg'ichlar (2) o'rganiladi. So'rg'ichlar yuzasi katta ob'ycktiv ostida 
ko'riladi va unda joylashgan silindrsim on jiyakli hujayralar (3) topiladi. Bu 
hujayralar orasida qadaxsim on hujayralar(4) ham uchraydi. Jiyakli hujayralar 
ustida glikokaliks (5) va hujayra clckronogram m asi o'rganiladi va rasm i 
chiziladi.
4.1.2. 
Sckrctor ckzokriotsit. M cdaosti bezining ekzokrin qism i preparati 
(g-c bilan bo'yalgan). Kichik ob'yektiv ogstida m cdaosti bczi topiladi, unda 
sekretor 
bo'laklar 
(atsinus) 
lar 
ko'riladi 
(1). 
A tsinuslar 
devori 
ckzokriotsitlardan (2) tuzilgan. Ekzokrinolsitlarda apikal (3) va bazal qism lar 
(4) ajratiladi. Katta ob'ycktiv ostida sitoplazm aning apikal qism i topiladi va 
apikal qism ida qizg'ish bo'yalgan sekretor donachalar (5) ko'riladi. Bu 
donachalar sckrcl (fcrm cntlar) tariqasida atsinus bo'shllig'iga (6) chiqadi va 
m axsus chiqaruv naylari orqali o'n ikki barm oqli ichakka quyiladi.

---

4.1.3. Silliq m iotsit. Siydik qopi prcpcrati. Prcpcralda kichik ob'ycktiv 
ostida siydik qopining m ushak pardasi b o y la m a qavati topiladi (1) va katta 
ob'ycktiv ostida silliq m iotsillar (2) koriladi. Ular cho'zinchoq shaklda, 
yadrosi o'rtada (3) yotadi, zich yotgan bu hujayralar qisqarish funksiyasini 
bajaradi.
4.1.4. Ko'ndalant; taru'il kardiom iotsit. Yurak m iokardi prcpcrati.
K ichik ob'ycktiv ostida yurak m iokard qavatida (1) kardiom iotsit (2)
topiladi. K atta ob'ycktiv ostida bu hujayralar cho'zinchoq silindr shaklida 
ckanligi, 
yadrosining 
(3) 
o'rtada 
joylashganligiga 
c'tibor 
bcriladi. 
S iloplazm ada 
ko'ndalang 
targ'illikka 
cga 
m iofibrillalar 
(4) 
hujayra 
chcgaralarida to'q bo'yalgan chiziqlar-kirilm a disklar- qizg ish plaslinkalar (5) 
kuzatiladi.
Elckrogram m ada kardiom iotsit ko riladi. Unda m iozin iplardan tuzilgan 
disk, aktin iplaridan tuzilgan 
1 disk va A disk 
о rtasida qora chiziq
m czofragm a, A disk о rtasida qora chiziq -tclofragm a ко riladi. Sarkom cr
topiladi. T-naycha va uning ikki yon atrofida joylashgan sarkoplazm atik 
qopchalarga c'tibor bcriladi.
4.1.5. Ncvron. O rqa m iya ko'ndalang kcsim prcpcrati (A g N 0 3 , bilan 
im prcgnatsiya qilingan). K ichik ob’ktiv ostida orqa m iya kulrang moddasi
(kapalaksim on xolda bo'ladi) 
topiladi (1) 
va bu m oddada to q kulrang
bo'yalgan noto'g'ri shakldagi o'sim tali hujayralar - ncyronlar (2) o'rganiladi 
K atta ob'ycktiv ostida ncyron tanasi (3), tanadan chiqqan va tarm oqlangan 
o'sig'i dcndrit (4) va uzun lo'g'ri shoxlanm agan o'sig'i (akson) (5) koriladi. 
H ujayra yardosi oqish rangda. Plakatda ncyronning uchta qisnu tanasi, (3) 
o'sim talari (4.5) va o'sim ta oxirlari ncrv - oxirlari (6) o'rganiladi. 
.
4.1.6. T ransport huiavralar - critrotsitlar. Q on surtm asi (Rom onovskiy- 
G im da usulija bo'yalgan) prcparati. K ichik ob'ycktiv ostida m ayda sharsim on, 
qizg ish rangga bo'yalgan critrotsitlar (1) topiladi. Ular katta ob'ktiv ostida 
kuzatiladi va chiziladi.
4.1.7. lm m un huiavralar qon surtm asida o'rganiladi. K atta ob'ycktiv 
ostida dum aloq katta yadroli, gardishsifat sitoplazm asi bazofil bo'yalgan 
lim fotsit hujayralar (1) topiladi va o'rganiladi. Plakat va clcktronogram m alarda 
ularning T (2) va V (3) shakllari topiladi va o'rganiladi.
4.2.