O ’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

O‘quv fanining dolzarbligi va oliy kasbiy ta’limdagi o‘rni

Ushbu fan jamiyatning iqtisodiy negizi, uning tarkibiy qismlari, iqtisodiy qonunlar va kategoriyalar, iqtisodiy hodisa va jarayonlarning mohiyati, ijtimoiy-iqtisodiy tizimlar va ularning amal qilish qonuniyatlari, iqtisodiy rivojlanish kabi masalalarni qamrab oladi. Jamiyatda mavjud iqtisodiy qonunlarni bilish va ularning amal qilishiga ongli munosabatda bo‘lishda, mamlakatni demokratlashtirish va iqtisodiyotni bozor tamoyillari asosida isloh qilish jarayonlarining mohiyatini tushunishda talabalarni zarur bo‘lgan bilimlar bilan qurollantiradi.
“Riskologiya” fani umumkasbiy fanlar blokiga kiritilgan kurs hisoblanib, 3-kursda o‘qitilishi maqsadga muvofiq. “Riskologiya” fani ijtimoiy-iqtisodiy fanlar turkumiga kiradi va faqat sug’urta ishi ta’lim yo’nalishlarida o‘qitiladi. Mazkur fan boshqa iqtisodiy fanlarning nazariy va amaliy asosini tashkil qilib, iqtisodiy fanlar uchun zamin bo‘lib xizmat qiladi.

2. 
   O‘quv fanning maqsadi va vazifasi
   

“Riskologiya” fanini o’qitishdan maqsad - talabalarga iqtisodiy bilimlarning vujudga kelishini, risk va uni baholash bilan bog‘liq munosabatlarga daxldor o’rgatish hamda ularni amalda tatbiq etish ko’nikmasini hosil qilish.
Fanning vazifalari – talabalarni nazariy bilimlar, iqtisodiy mushohada qilish usullari bilan qurollantirish, iqtisodiy hodisa va jarayonlar mazmunini mantiqiy mushohada qilish uchun zarur bo’lgan uslubiy yondashuvlarni egallashga ko’maklashish, ular ongiga milliy istiqlol g’oyasini va milliy mafkuraning asosiy qoidalarini singdirish, iqtisodiyotni modernizatsiyalash, erkinlashtirish va islohotlarni chuqurlashtirish asosida risk tahlili jarayonlari, riskni baholash metodlari, risk tahlil etish metodlari, risk oqibatida ko‘rilishi ehtimol bo‘lgan zararlar va ularning oqibatini barataraf etish, kenglik va davriylikda risklarni indentifikatsiyalash va prognozlash, aniq obyektlar riskini baholash to’g’risida amaliy ko’nikmalarni hosil qilish.
“Riskologiya” fanini o‘zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida talaba:

• 
  riskning mazmun-mohiyatini;
  
• 
  riskni baholash mezonlari;
  
• 
  risklarni indentifikatsiyalash metodlari;
  
• 
  risklarni sifat va son asosida baholash metodlari;
  
• 
  risk kattaligini hisoblash to’g’risida yaxshi tasavvurga ega bo’lishi;
  
• 
  risk omillarini va oqibatini baholashni;
  
• 
  turli (xususiy, potensial, ommaviy, xududiy, ijtimoiy, texnik, ekologik va boshqa) risklarni toifalashni va oqibatlarini baholashni;
  
• 
  iqtisodiy va moliyaviy risk omillari va ularning oqibatini minimallashtirishning metod va vositalarini bilishi va ulardan foydalana olishi;
  
• 
  risk darajasi va ko‘lamiga oid ma’lumotlarni umumlashtirish va qayta ishlash;
  
• 
  risk darajasini aniqlash va o‘lchash;
  
• 
  risk muhiti tahlili asosida uning oqibatlarini prognozlash;
  
• 
  riskning oqibatlarini bartaraf etish bo’yicha ko’nikmalariga ega bo’lish;
  
• 
  bakalavrlar mazkur fanni o’rganish jarayonida olgan bilimlarini umumlashtirish, undan to’g’ri xulosa chiqarish va kelajakda amaliyotda undan foydalanish;
  
• 
  talaba risklarni boshqarish jarayonlarni tahlil qilish va xulosa chiqarish;
  
• 
  iqtisodiy muammolarini hal etish uchun zarur bo’lgan ma’lumotlar to’plash va ulardan foydalanish malakalariga ega bo’lishi kerak.
  

3.