O ’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti kimyo kafedrasi kimyo yo’nalishi 2- kurs 20. 64-guruh talabasi saloxiddinova ma’muraxon

O‘zgarmas potensialda kulonometrik titrlash.
Kulonometrik titrlashda potensiostatik tartib kamroq ishlatiladi.
Potensiostatik tartibdagi kulonometrik titrlash moddani ishchi elektrodda oksidlanish (qaytarilish) potensialiga mos potensialning o‘zgarmas qiymatida masalan, platina ishchi elektrodda metall kationlarini Mp+ qaytarilish potensialida bajariladi. Kulonometrik titrlash reaksiyasi davomida, barcha metal kationlari reaksiyaga batamom kirishguncha potensial doimiy saqlanadi, keyin eritmada, potensialni ta’minlovchi metal kationlari qolmagani sababli, elektrod potensiali keskin kamayadi.
Kulonometrik titrlashni qo‘llanishi.
Kulonometrik titrlashda titrimetrik tahlilni barcha tur: kislota-asos cho‘ktirish, oksidlanish-qaytarilish, kompleks hosil bo‘lish reaksiyalarini qo‘llash mumkin.
Masalan, kislotalarni juda oz miqdori (10^-4 – 10^-5 моль дм³) kulonometrik kislota-asos usulida, suvni elektrolizida katodda hosil bo‘ladigan elektro generatsiyalangan ON-ionlari bilan titrlab aniqlanadi.
2Н₂О + 2е = 2ОН^- + Н₂ ↑
Suvni elektrolizida anodda elektrogeneratsiyalangan vodorod (Н⁺) ionlari bilan asoslarni titrlanadi.
2Н₂О - 4е = 4Н⁺ + О₂ ↑
Oksidlanish – qaytarilish bromometrik kulonometrik titrlash usulida mishyak (III), surma(III) yodidlar, gidrazin, fenollar va boshqa organik birikmalar aniqlanadi. Titrant vazifasini anodda elektrogeneratsiyalangan brom bajaradi.
2Br^- - 2e = Br₂
Cho‘ktirish kulonometrik titrlash usulida galogenid ionlar va tarkibida oltingugurt bo‘lgan organik birikmalar elektrgeneratsiyalangan kumush kationlari Ag+ bilan, rux Zn² kationlarini elektrgeneratsiyalangan geksanitroferrat (II) bilan titrlash va xokazo.
Metall kationlarini kompleksonometrik kulonometrik titrlashini katodda simob (II) kompleknsonati elektrogeneratsiyasi natijasida olingan EDTA kompikson anionlari bilan amalga oshirish mumkin.
Kompleksonometrik titrlash aniqligi yuqori, miqdoriy tahlilda qo‘llash sohasi keng bo‘lib, juda oz miqdordagi moddalarni ham aniqlash imkoni bor. Modda hosil bo‘lishi jarayonidayoq aniqlash imkoni borligi sababli beqaror moddalarni xam masalan Mis (I), kumush (II), qalay (II), titan (III), marganets (III) xlor, brom va boshqa beqaror moddalarni aniqlash mumkin.
Titrant elektroliz jarayonida uzluksiz hosil bo‘lishi va darxol aniqlanuvchi modda bilan reaksiyaga kirishib ketishi sababli, titrant eritmasini tayyorlash standartlash va saqlash extiyoji qolmasligi usulning yana bir afzalliklaridan biridir.
Qimmatbaxo va nisbatan murakkab uskunalardan foydalanish zarurati usulning kamchiligidir.

3.