1894-yil Misrga arxeologik ekspeditsiyani uyushtirgan Emesto
Skyaparelli M isr muzeyining direktori etib tayinlandi. Bu Italiya
ta-rixida 1903-yildan to 1920-yilgacha b o ‘lgan davrda, muzey mu-
ta-xassislari faoliyatidagi birinchi ekspeditsiya b o ‘ldi. Muzey shu
уi liar davomida 17 000 ta eksponatga ega b o ‘ldi. Arxeologik va ta-
rixiy zarvaraqalarida muhim o ‘rinda m e’mor
Kxa va uning turmush
o ‘rtog‘i Meritning topilmasi b o ‘ldi. Yana bitta qiziqarli eksponat ser-
qoya Ellisey ehromi - 1967-yil muzey kolleksiyasini boyitdi. Ehrom
er. aw . XV asrda Faraon Tutmos III ning boshqaruvi, yangi shohlik
davrida qurilgan. Bu bebaho m e’moriy va tarixiy obida Misr hokimi-
yati tomonidan qadimiy Nubiy sivilizatsiyasining merosini qo‘riqlash
va minnatdorchilik belgisi sifatida taqdim etilgan.
Sues kanalining qurilishi davrida, ehromga
Assuan platinasi xavf
sola boshladi, to ‘plangan suv miqdori katta miqdordagi ajoyib qadimiy
qurilmalaming saqlanib qolinishiga xavf soldi. Shunda Italiya hozirgi
vaqtgacha hech qayerda eshitilmagan aksiyani o ‘tkazdi - “Qutqaruv”
YUNESKO tomonidan ishlab chiqilgan dastur asosida Qadimiy Misr-
ning 24 ta ajoyib m e’moriy obidalari saqlab qolindi. Bir qismi shahar-
ning turli xavfsiz tumanlariga ko‘chirilda, bir qismi esa turli shahar
muzeylariga jo ‘natildi. Masalan,
Diobod ehromi Madridda, Dendur
ehromi esa AQSH da. Turindagi M isr muzeyining masshtabli va ma-
hobatli haykalli zallarida e.a. XIII asrda paydo bo‘lgan sfinksining 2
la boshpanasi, shuningdek, butun qora granit palaxsasidan ishlangan
faraon Ramzes II ning haykali topilgan. Ikkinchi qavatda mumiyalar,
mumiyolashda ishlatiladigan asbob-uskunalaming
kolleksiyalari va
liatto mashhur Murdalar Kitobidan tortib haqiqiy papiruslar saqlanadi.
Eng qiziqarli va bilim orttirishga ahamiyatli ekspozitsiya - Misr
amaldorining “Abadiy dunyosi”ga olib ketmoqchi b o ‘lgan, shax
siy buyumlar to ‘plamidir. Arxeologlar qabr ichidan tilla buyumlar,
turli asboblar, idish-tovoqlar va hatto ovqat zaxiralarini topishgan.
Muzeyda o ‘z ko‘zlaringiz bilan uch ming yil oldin yopilgan haqiqiy
Misr nonini ko‘rish mumkin, to‘g ‘ri, hozir bu b o ‘laklar guvala loyni
eslatadi, lekin bu fakt!
Turindagi kolleksiyalar ro‘yxatini
davom ettirish mumkin, lekin
hozirda ular qandaydir m a’noda qadrsizlandi va unutilish xavfi ostida
turibdi. Muzey mavjudligining ko‘p yillik davrida uning asbob-usku-
nalari eskirib ketdi, vitrinalardagi, eksponatlardagi ayrim m a’lumotlar,
oxirgi tekshiruvlardagi m a’lumotlar bilan to ‘g ‘ri kelmaydi. Oxirgi bir
necha yilda muzeyga tashrif buyuruvchilar soni ham birmuncha ka-
maydi35.
Do'stlaringiz bilan baham: