O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

Erkaklarning
siydik qopi, prostata, urug‘
pufakchasi va bulbouretral
bezi. Orqa tomondan ko‘-
rinishi: 
1-ureter; 2-ductus defe­
rens; 3-glandula seminalis; 4-am ­
pulla ductus 
deferentis; 
5-ductus 
ejaculatorius; 
6-glandula 
bulbou- 
ertralis; 
7-m. 
transversus 
perinei 
profundus; 8-o s pubis; 9-prostata;
10-vesica urinaria.
3 
.Mushakli 
qavat 
(tunica
muscularis) 
uch qavat joy- 
7 
6
lashgan silliq mushak tolalaridan
iborat. Ular o ‘zaro aniq ajralmagan tashqi va ichki bo ‘ylama, o ‘rta 
yaxshi rivojlangan ko ‘ndalang y o ‘nalishga ega. Siydik qopining 
bo‘yinchasi sohasida halqasimon tolalar siydik chiqarish nayining 
ichki teshigi atrofida siydik chiqarish nayining ichki sfinkterini 
(m.
sphincter uretrae internus) 
hosil qiladi. Siydik qopining mushakli 
qavati qisqarganda a ’zoning hajmi kichrayadi va suyuqlik siydik 
chiqarish nayi orqali tashqariga chiqariladi. Qovuqning mushakli 
qavati vazifasiga qarab, siydik haydab chiqaruvchi mushak 
(m.
detrusor vesicae) 
deb ataladi.
4.Seroz parda 
(tunica serosa) 
uni ust tomonidan qoplagan bo‘lib, 
qolgan sohalarda adventitsial parda hosil b o ‘ladi.
Rentgenoanatomiyasi. 
Siydik qopi kontrast modda bilan 
to‘latilganida to ‘g‘ri proyeksiyada tekis chegarali disk shaklida 
ko‘rinadi. Yon proyeksiyada esa noto‘g ‘ri uchburchak shakliga ega 
bo‘ladi (203-rasm).
23

---

Yangi tug‘ilgan chaqaloq va emizikli davrda siydik qopi duk shaklida 
bo ‘lib, yuqori joylashgan. Uning katta qismi qov usti sohasiga to ‘g ‘ri 
keladi. Uchi kindik bilan qov simfizi o ‘rtasidagi sohaga to ‘g ‘ri keladi. 
Yangi tug‘ilgan chaqaloq siydik qopining tubi takomillashmagan, 
siydik qopi uchburchagi frontal joylashgan b o ‘lib, orqa devorining 
bir qismini tashkil qiladi. Shilliq parda nisbatan qalin, burmalari 
yaxshi bilinadi, bezlari yaxshi takomillashmagan. Mushak qavati 
nisbatan yupqa bo ‘lib, ko ‘ndalang qavati kam rivojlangan bo ‘ladi.
Yangi tu g ‘ilgan chaqaloq siydik qopining hajmi 50-80 sm3,
5 yoshda 180 - 200 sm3, balog‘at yoshida 500 - 700 sm
3
b o ‘ladi. 
Uning shakli 1,5-2 yoshda noksimon, 5 yoshda olxo‘ri shaklida 
bo ‘lsa, 
1 0
yoshda tuxum, o ‘smirlarda esa kattalamikiga o‘xshash 
sharsimon shaklni oladi. Siydik qopi shaklining bunday o ‘zgarishi 
uning mushak qavati turli yosh davrlarida har xil o ‘sishiga bog'liq.