O ’z b e k is t o n r espu bl 1k a si o L iy va o ’rta m a X su s ta 'lim V a z ir L ic I

sharm - hayo 
bo’lib, u kishilam ing nafsni 
tiyish, yomonlikni tark etish, behayolardan o ’zini olib qochish, ehtiyotkorlik qilish va 
uyalish, nomus, sharafini saqlash kabilami anglatadi. Uning aksini oddiy tilda 
behayolik, uyatsizlik, sharmisorlik deyiladi. Sharmu - hayo har bir inson uchun, 
m illatimiz uchun, ayniqsa yoshlarimizga non bilan suvdek zarur bo’lgan ibratli 
mezondir. Xalq maqolida aytilganidek, qalbga dog’ tushurib kuydirganidan ko’ra, 
betning qizargani afzal.
Prezidentimiz I. A. Karimov o ’zbek xalqiga azaldan xos bo’lgan sharm - hayo, 
m ehr - oqibatga yuksak baho berib, bunday degan edi: "A w alom bor, biz o ’zimizni 
anglashimiz, o’zbek degan nomni ulug’lashimiz kerak. Yana aytaman, biz 
Sharqdanmiz, Osiyolikmiz... Bizning xalqimizdagi sharm - hayo, m ehr - oqibat Yana 
qaysi xalqda bor? Bu so’zlami boshqa tilga tarjima qilib bo’lmaydi". Sharm - hayo, 
andishalilik bilan bog’liq bo’lib, u kishining oqibatni o’ylab, yuz-xotir qilib qiladigan 
hatti - harakatlarini ifodalaydi. Lekin andishalilik hamisha ham m a’qul emas. 
Prezidentimiz I. A. Karimov ta’kidlaganidek: 
"Biz andisha, O ’zbekchilik, 
musulmonchilik degan tushunchalami o ’ziga niqob qilib olgan ana shu qusurlardan 
butunlay xoli, butunlay xalos bo’lishimiz kerak. Andisha o ’z yo ’li bilan, lekin inson, 
eng avvalo, ju r ’atli va jasur bo’lishi kerak. Dard yashirilsa, oqibati yomon bo’ladi,
23

---

madda boylab ketadi. O ’z dardimizni o ’zim iz oshkor etishimiz, o ’z vaqtida chora 
topishimiz, tuzatishimiz, bu har kunlik oddiy odatimizga aylanishi zarur"1.
Etikaning oddiy m ezonlaridan Yana biri 
him m atlilik 
bo’lib, uning mazmunida 
kishilam ing saxovati, pokizaligi, muhtojlarga g ’am xo’rligi, yordami kabilar yotadi. 
Odamning odamiyligi uning himm atida, mehr-muhabbati, saxiyligida namoyon 
bo’ladi. Prezidentimiz I.A.Karimov ta ’kidlaganidek: "Savob va xayriya degan 
muqaddas tushunchalar ju d a keng. Bozoru mozorlami obod qilish, beva- 
bechoralarga, muhtoj oilalarga yordam k o ’rsatish kerak"2.
Etikaning eng muhim m ezonlaridan