O z b e k is t o n r es p u b L i k a s I o liy

0 ‘quv  adabiyotlariga  q o ‘yiladigan  talablar
T a ’lim  turlarining  xususiyatlaridan  va  nashr  shaklidan  q a t’iy 
nazar  barcha  o ‘quv  adabiyotlar  quyidagi  umumiy  talablarga  javo b  
berishi  kerak:
davlat  ta ’lim  standartlari  (davlat  talablari)  asosida  tayyorlanishi; 
t a ’lim-tarbiya jarayoniga hamkorlik pedagogikasi  va o ‘qitishning 
interaktiv  uslublarini  tatbiq  qilishda  k o ‘m ak  berishi;
tegishli  o ‘quv  fanining  nazariy  amaliy  rivojlanishida,  uzoq 
va  yaqin  o ‘tmishdagi  boy  intellektual  merosimizning  o ‘m i  va 
ahamiyatini  ko'rsatishi;
intellektual  insonparvarlik g ‘oyalarining  aks ettirilishi,  insonning 
tabiat  va  ijtimoiy  hayotda  o ‘ta  m a s ’uliyatliligini  anglatishga 
qaratilishi;
vatanparvarlik  va  milliy  g ‘urur  hissini  shakllantirishi,  mustaqil 
va  ijodiy  fikrlashga  y o ‘naltirish;
m a ’naviy-axloqiy  sifatlarni  shakllantirishi,  ta ’lim-tarbiya  uzviy- 
ligini  t a ’minlashi;
bilimlarni  ongli  ravishda  o ‘zlashtirish,  qiziqish  u y g ‘ota  oladigan 
va  mustaqil  fikrlashga  y o ‘naltira  oladigan  xususiyatlarga  ega 
boMishi;
bilim 
oluvchilarning 
ijodiy 
qobiliyatlarini 
rivojlantirishga 
qaratilishi,  mustaqil  ta ’lim  olishga  qiziqish  u y g ‘otishi;
yuqori  darajada umumlashtirilgan  va  zamonaviy  ilmiy  bilimlarga 
asoslangan  m a ’lumotlar  (qonunlar,  ayniyatlar,  tasniflar,  va  hokazo) 
dan  tashkil  topishi;
illustratsiyalarga  boy,  k o ‘rgazmali  tasvir  va  badiiy-uslubiy 
jihatdan  amaliy  faoliyatga  qaratilgan  boMishi;
bilim  oluvchilarning  yoshi  va  psixofiziologik  xususiyatlarini 
hisobga  olishi;
bilimlaming  mutlaqligi  va  nisbiyligini  yorqin  ifodalashi;
70

---

ta ’lim  oluvchilarning  bilimi,  uquvi  va  k o ‘nikmalarini  nazorat 
qilish  imkoniyatiga  ega  boMishi;
ta ’lim  va  tarbiyani  ijtimoiy  hayot,  unumli  mehnat  bilan  uzviy 
b og ‘lanishiga  e ’tibor  berishi;
fan  va  texnika  yutuqlarining  ahamiyatini  ifodalashi,  ilmiy 
masalalarning  mantiqiy  ketma-ketlikda,  fanning  o ‘quv  dasturiga 
muvofiq  bayon  etilishi;
yaxlitlikni idrokqilish hissi shakllanishi uchun b a rc h a m a ’lumotlar 
mantiqiy  bir  tizimda  berilishi;
matn jozibali  shaklda  bayon  etilishi.
Asosiy  tushuncha  va  xulosalarning  t a ’riflari  nihoyatda  aniq  va 
ravshan  yozilishi,  atamalarning  umumiyligiga  erishish.
Sanab  o ‘tilganlardan  tashqari  har  bir  t a ’lim  turining  o ‘quv 
adabiyotlariga  o ‘ziga  xos  boMgan  talablar  q o ‘yiladi.
71

---