O z b e k is t o n r es p u b L i k a s I o liy

B O S H Q A R I S H   Q O I DA L A R I
M aktab 
m a ’orifni 
boshqarish 
shakllari 
va 
metodlari 
R e sp u b lik a m iz   iqtisodiy  ta ra q qiy o tining   har  bir  bo sqichida 
j a m iy a t  hal  qilishi  lozim  boMgan  v azifalarga  m uvofiq  o ‘zgarib 
va  tak o m illash ib   boradi.
Maktab  ichki  boshqaruvini  boshqarish  qoidalari  asosida  tashkil 
qilish  hozirgi  davrning  muhim  talablaridan  biridir.  Biz  quyida  mana 
shu  boshqarish  qoidalariga  alohida  to ‘xtalib  o4ishni  maqsadga 
muvofiq  deb  hisoblaymiz.
1.  Demokratizm  qoidasi.
Bu  qoida  bugungi  kunda  jam iyatim izda  ketayotgan  yanada 
demokratlashtirish,  xalqning  o'z -o 'z in i  boshqarishni  chuqurlashtirish 
davrida  muhim  ahamiyat  kasb  etmoqda.
Demokratizmni 
asossiz 
ravishda 
mustaqillashtirish 
oddiy 
xodimlar 
tashabbusining 
cheklanishiga, 
subyektivizmga 
olib 
borishi  mumkin.  Demokratizm  uchun  ilmiy  asoslangan  pishiq- 
puxta  tashkiliy  tuzilish  yaratib  q o ‘yilgan  boMmasa,  mehnatkashlarga 
jam oat  ishlarini  boshqarish  ko'nikmalari  yaxshi  shakllanmagan 
boMsa,  demokratizmga  zid  b o ‘lgan  anarxiya  tomonga  «og^ish»  sodir 
b o ‘lishi  mumkin.  Mana  shu  sabablarga  k o ‘ra  bu  sohada  jam iyat 
erishgan  rivojlanish  darajasiga mos keluvchi  t o ‘g ‘ri nisbatni  belgilash 
va  davom  ettirish  bozor  iqtisodiyoti  davridagi  muhim  vazifalaridan 
biri  b o ‘lib  hisoblanadi.
Demokratik  qoida  vazifalarni  hal  etishdagi  andozachilikka  ham, 
shuningdek,  k o ‘pchilikning  xohish-irodasini  mensimaslikka  ham, 
mahalliy  organlarni,  mehnat  jamoalarini  manfaatlariga  qarama- 
qarshi  q o byishga  ham  toqat  qila  olmaydi.
Demokratik  qoidani  amalga  oshirilishi  tashabbus  va  izlanishning 
jam iyat  qonunlari  va  m e ’yorlariga  t o ‘la  rioya  etishga  asoslangan

---

mustahkam  intizomlilik.  namunali  uyushqoqlik  bilan  uzviy  birligini 
taqozo  etadi.
M ak tab   a m a liy o td a   p e d a g o g ik   m ehnatni  ilmiy  tashkil  qilish 
m u am m o si  k o ‘p inch a   d arsda  v aqtdan  unumli  foydalan ish dan, 
sinfdan  tashqari  tadb irlardan   va  o ‘qitu vch i-tarb iy ac h ila rn in g  
ijtim oiy  to pshiriqlarini  tartib ga  solishdan  iborat  deb  qaraladi. 
B ular,  shubhasiz,  m uh im ,  albatta.  Lekin  p e d a g og ik  m ehnatni 
ilmiy  asosda  tashkil  etish  m azm u n i  ancha  keng  b o ‘lib,  unga, 
a w a l o ,   xod im larn i  m alakasi,  qobiliyati  va  q iziqishlarini  h iso bg a 
olgan  holda  tanlash,  j o y -jo y ig a   q o 'y is h ,  q ayta  tayyo rlash , 
m alak asin i  o sh irishd a   qoM lanilayotgan  m eto d la r  tizim ini  uzluksiz 
tak o m illash tirish  
h a m d a  
t a ’lim -tarbiya 
j a r a y o n ig a  
tex nik a 
v ositalarini  jo riy   etish  m asalalari  kiradi.
Unda  pedagogik  ish  rejimini,  maktabning  kunlar,  haftalar,  oylar 
va  choraklar  b o ‘yicha  ish  tartibini  takomillashtirish,  pedagoglar 
kengashi  majlislari,  ilmiy-uslubiy  pedagogik  xarakterdagi  konfe- 
rensiyalar,  y ig ‘ilishlar,  kengashlar  kabi  tadbirlarni  o ‘tkazish  k o ‘zda 
tutilgan.