|
Faol ta ’sirchan axloq. U insonni yangi mehnat va ijodiy
zafarlarga, tadbirkorlikka, jam o a va butun m amlakat hayotida
sidqidildan ishtirok etishga, yangi turmush tarziga zid bo‘lgan
barcha narsalarga faol qarshi chiqishga, milliy istiqlol mafkurasi
uchun q at’iyat bilan kurashishga undaydi.
V A T A N P A R V A R L I K
V A B A Y N A L M I L A L L I K R U H I D A T A R B I Y A L A S H
0 ‘zi tu g ‘ilib o 'sg an zaminga mehr-muhabbat, davlatning tarixiy
g ‘alabalaridan faxrlanish, b a y n alm ilallik -qardosh mamlakatlarning
mehnatkashlari bilan, taraqqiyot va tinchlik uchun kurash olib
borayotgan barcha xalqlar bilan birdamlik tu y g ‘ularini tarbiyalash
borasida bundan buyon ham tinmay ish olib borilaveradi.
Harbiy vatanparvarlik tarbiyasi, vatanni himoya qilishga, o ‘zining
kuch g ‘ayratini, agar lozim b o ‘lsa, hayotini ham b a g ‘ishlashga
shaylik tuyg'usini shakllantirish g ‘oyaviy-tarbiyaviy ishning muhim
vazifasi b o ‘lib qolaveradi.
Ana shu vazifalardan kelib chiqib, maktabning axloqiy tarbiya
sohasidagi asosiy vazifalari quyidagilardan iboratdir:
1. Yosh avlodni muntazam suratda jam iyatda qabul qilingan
axloqiy m e ’yorlarga rioya qilishga o ‘rgatib borish.
2. Bolalarning xulqida ijobiy axloqiy odatlarni shakllantirish, uni
axloqiy tajribalar asosida tarbiyalash.
3. 0 ‘quvchilami axloq tamoyillarini egallab olish va ularga amal
qilishga o ‘rgarish.
4. Mustaqil yurtimizning har tom onlam a kamol topgan quruv-
chilarini voyaga yetkazish.
Har bir jam iyat o ‘zining axloqiy m e ’yorlar va talablar tizimiga
ega b o ‘ladi.
Jamiyatimiz shaxsning ona Vatanga sodiq boMish va uning
dushmanlariga nisbatan murosasizlik, mehnatsevarlik va barcha
mamlakatlarning mehnatkashlari bilan qardoshlarcha birdamlik kabi
sifatlarini u lug‘laydi. 0 ‘quvchilarda vatanga muhabbat hissi, xalqqa
xizm at qilish, istiqlol g ‘alabalarini mustahkamlash, himoya qilish,
mehnatkashlarning baxt-saodati uchun kurash tu y g ‘usi o ‘stirib
boriladi.
0 ‘qitish o ‘quvchilarni axloqiy mukammallashtirish bilan b o g ‘lab
olib boriladi. Ularda ong bilan xulq birligi amaliy faoliyat bilan
b o g ‘lab olib boriladi.
- Jamiyatga, vatanga m uhabbat va sadoqatni tarbiyalash. Bu
xildagi munosabatlar shaxsning vatanparvarligi, baynalminallik
fazilatlarida aks etadi. Uning maqsadlarida vatan boyliklarini
k o ‘paytirish, m ustahkamlash va himoya qilishga qaratilgan
ishlarda namoyon boMadi.
Vatanparvarlik va baynalminallik axloqiy tarbiyada alohida
o ‘rin tutadi. Diniy adabiyotlarda «Vatanni sevmoq iym ondandir»,-
deb bejiz aytilmagan. Tarbiyachi va o ‘qituvchi bolalarda vatanga
muhabbat, faxrlanish, xalq va m amlakat yutuqlaridan quvonish,
170
tu y g ‘ularini tarbiyalaydi. Vatan ravnaqi y o ‘lida halol va fidokorona
mehnat qilishga tayyorlaydi.
Baynalmilallik axloq tamoyili sifatida vatanparvarlikni boyitadi,
o ‘z milliy qob ig‘iga o ‘ralib qolishga y o ‘l bermaydi. Barcha xalqlar
bilan d o ‘st b o ‘lib, tinchlik va taraqqiyot uchun kurashga chorlaydi.
Demak, axloqiy tarbiyada yaxshi xulqni takomillashtirish uchun
kurashiladi.
Axloq falsafiy tushunchadir. U har bir shaxsda rostgo‘ylik,
kamtarlik, halollik, oliyjanoblik, mehnatsevarlik, xushyorlik, odob-
lilik, insonparvarlik, d o ‘stga sadoqat kabi fazilatlarni shakllantiradi.
A xloq millatning ijtimoiy qatlamining m a ’naviy, milliy, mafku-
raviy va ruhiy xususiyati sifatida m aydonga chiqadi.
M amlakatimiz mustaqil b o ‘lgandan so‘ng axloq masalalariga
yangicha yondashilmoqda. Axloqiy tarbiyada ham milliylikka e ’tibor
kuchaydi. 0 ‘zbek xalqining m a ’naviy merosi, milliy qadriyatlari,
o ‘tmish
a n ’analaridan
foydalanish,
o ‘zbekona
urf-odatlarning
ustuvorligiga amal qilish kun tartibiga q o ‘yildi.
Darhaqiqat, axloqiy tarbiyada milliy qadriyatlar va a n ’analar, din
pedagogikasi muhim o ‘rin tutadi. Shuni ham aytib o ‘tish kerakki,
sho‘ro davrida bu narsalarga e ’tibor berilmas edi. Xatto, «din xalq
uchun afyundir» shiori ostida din va dindorlarga qarshi kurash olib
borilar edi. Maktab dindan ajratib q o ‘yilgan edi. Hozir esa, ahvol
butunlay boshqacha. 0 ‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasidako‘p
fikrlik, vijdon erkinligi qayd etilgan. Din xalqimiz m a ’naviyatiga,
ruhiyatiga, tarbiyasiga ijobiy ta ’sir k o ‘rsatmoqda. Islom dinining
m uqaddas kitobi - Q u r ’oni Karim bashariyatga yaxshilik y o ‘lini
ko‘rsatadi. Axloqiy tarbiyada diniy adabiyotlardan o ‘rinli foydalanish
lozim.
Axloq va fuqaro yetukligi bu g ‘oyaviylikning, ijtimoiy faollik-
ning negizidir. Hozir mustaqil Respublikamiz fuqarolarini shakl-
171
lantirish, ularni axloqiy va huquqiy jihatdan tarbiyalash, huquq-
tartibotni buzish hollariga murosasizligini kuchaytirish, jam iy at va
davlat manfaatlariga g ‘a m x o ‘rligini oshirish, m am lakatim iz siyosiy-
iqtisodiy va ijtimoiy mustaqilligini mustahkamlash borasida faolligini
oshirish muhim vazifa b o ‘lib qolmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: |
