O z b e k is t o n r es p u b L i k a s I o liy


 ‘Q U V C H I L A R   J A M O A S I N I   T A R B I Y A L A S H



Download 4,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet124/158
Sana18.08.2021
Hajmi4,55 Mb.
#151001
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   158
Bog'liq
'pedagogika

0 ‘Q U V C H I L A R   J A M O A S I N I   T A R B I Y A L A S H
0 ‘quvchilar  jam oasini  tarbiyalashning  eng  samarali  y o ‘li, 
ularning  um umiy  qiziqishlari  asosida  talablar  q o ‘yish  va  istiqbolni 
belgilashdir.  Talablar  pedagogik  jihatdan  puxta  ishlab  chiqilgan 
taqdirdagina  ijobiy  natija  beradi:
1)  0 ‘quvchi  shaxsiga  q o ‘yiladigan  pedagogik  talablar  har  bir 
jam o a   a ’zosini  hurmat  qilish  bilan  q o ‘shilishi  kerak.  Bu  pedagogik 
odobni  muhim qismi  b o ‘lib,  har bir s in f rahbari yoddan chiqarmasligi 
shart.  Sinfning  y a ’ni  jam oaning  eng  yaxshi  o ‘quvchilariga  k o ‘proq 
talablar  q o ‘yiladi,  bu  bilan  ularga  alohida  ishonch  va  hurmat 
bildiriladi.
2) Pedagoglar jam oasi talablarni  m uayyan sinfning aniq sharoitini 
hisobga  olgan  holda  q o ‘yadi.  Har  yili  o ‘quvchilarga  m a ’lum  bir 
chorakda,  yarim  yillikda  yoki  o ‘quv  yili  davomida  qanday  talablar 
q o ‘yish  m aqsadga  muvofiqligi  belgilab  olinadi.  0 ‘quvchilardan 
erishilgan  narsani  emas,  balki  vazifa  qilib  q o ‘yilgan  narsani  talab 
qilish  kerak.
229


3) 
Talablar  aniq  b o ‘lib,  bajarish  imkoniyatlari  hisobga  oli- 
nadi.  0 ‘quvchilar  o ‘zlaridan  nima  talab  qilinayotganligini  aniq 
tushunishlari  lozim.
0 ‘quvchilar jam oasini  tarbiyalashda  istiqbol  rejalar  q o ‘yishning 
ahamiyati  ju d a   katta.  A gar  ja m o a   oldida  qiziqarli,  aniq  maqsad 
b o ‘lmasa,  uni  tashkil  etish  va jipslashtirish  usulini  topib  b o ‘lmaydi. 
Istiqbol  rejalarni  belgilashning  ikki  asosiy  usuli  bor:
1.  Asosiy  pedagogik  talabni  o ‘qituvchining  o ‘zi  o ‘quvchilar 
oldiga  q o ‘yadi.  Bunda  u  ana  shu  vazifalarni  hal  etish  y o ‘llarini 
k o ‘rsatadi  va ja m o a   a ’zolarini  qiziqtirishga  intiladi;
2.  Jam oa a ’zolari  qiziqarli  tadbirlarni  ilgari  suradilar,  sinf rahbari 
bu tashabbusni  q o ‘llab-q u w atlay d i  hamda amalga oshirish  usullarini 
topishga  yordam  beradi.
0 ‘quvchilar jamoasi  o ‘sib  va  mustahkamlanib  borishi  bilan jam o a 
oldiga o ‘rtacha va uzoq istiqbollar qo‘yiladi. Masalan:  otaliqqa olingan 
b o g ‘cha uchun  o ‘yinchoqlar yasash, hosil bayramini o ‘tkazish, jonajon 
o ‘lka  b o ‘ylab  yozgi  sayohatni  uyushtirish  va  boshqalar.
Jam oa  doim  faoliyatda  o lg‘a  intilishda  b o ‘lishi  uchun  uning 
oldiga  yangi,  qiziqarli  istiqbollar  q o ‘yish  talab  etiladi.
0 ‘quvchilar  jam oasini  shakllantirishda  a n ’analar  muhim  o ‘rin 
tutadi.  Jamoani  hech  bir  narsa  a n ’anachalik  m ustahkamlay  olmaydi. 
A n ’analarni  tarkib  toptirish,  ularni  saqlab  qolish-  tarbiya  ishining 
m uhim   vazifasidir.  Mavjud  a n ’analarni  shartli  ravishda  ikki  guruhga 
ajratish  mumkin:
a)  kundalik  turmush  a n ’analari;
b)  bayram  a n ’analari.
Kundalik  turmush  a n ’analari  o ‘quvchilarning  o ‘quv  faoliyatini 
bir-biriga o ‘zaro yordamning har xil  turlari,  mehnat fao liy atin i-y o sh  
m eva  k o ‘chatlarini  parvarish  qilish,  hayvonlarni  boqish,  y o lg ‘iz 
yashovchi  keksalarga  yordamlashishni  va  boshqa  ishlarni  o ‘z  ichiga 
oladi.
230


Bayram  a n ’analariga N a v r o ‘z,  Mustaqillik  bayrami,  bitiruvchilar 
kechasi,  «Savodxonlik  bayram»lari  kiradi.
Har  qanday  holatda  ham  bayramlar  yorqin,  qiziqarli,  quvnoq, 
tantanavor  o ‘tishi  kerak.  Asosiy  maqsad  o ‘quvchilar  o ‘tkazilayotgan 
tadbirning  axloqiy  mazmunini  tushunsagina,  ularga  ongli  muno- 
sabatda  boMsagina,  uning  ta ’siri  kuchli  b o ‘ladi.
Jamoani  rivojshlanish  bosqichlarida,  har  bir  m aktabda  o ‘ziga 
xos  a n ’analar  yuzaga  keladi'.  Bu  yangi  a n ’analar  shu  m aktabda  olib 
boriladigan  o ‘quv-tarbiyaviy  ishlar  bilan  bog‘liq  boMadi.  Yangi 
a n ’analar  bolalarning  faolligini  oshirishga  yordam  beradi.
M aktab  rahbarlari  va  o'qituvchilar  o ‘quvchilar  jam oasiga  or- 
tiqcha  a n ’anani  majburan  singdirmasliklari  kerak.  Ularning  vazifasi 
ja m o a   a ’zolariga  sezdirmay  va  ularni  tashabbusini 
buzmay, 
a n ’analarni  yaratash  zarurligini  tushuntirish,  a n ’analarni  tayyorlash 
hamda  o ‘tkazishda  birgalikda  ish  olib  borish,  o ‘quvchilarni  ana 
shu  a n ’analarni  davom  ettirishga  o ‘rgatishdan  iborat.  A n ’anaga  har 
doim  yangi  pedagogik  talablarni  aks  ettiruvchi,  uning  tarbiyaviy 
ahamiyatini  oshiruvchi  yangiliklar  kiritib  borilishi  talab  etiladi.
A n ’analar  yildan-yilga  k o'payib  borib,  asta-sekin  maktabning 
o ‘ziga  xosligini  ta ’minlaydi.  Shunday  qilib,  o ‘quv-bilish  faoliyati 
bilan  b o g ‘liq  istiqbol  va  a n ’analar  jam o a   rivojlanishining  barcha 
darajalarida  muhimdir.  Rivojlanishning  yuqori  darajasida  sinfda 
o bro ‘li  faollar,  sog ‘lom  ijtimoiy  fikr  mavjud  b o ‘lganida,  bunday 
istiqbol  va  a n ’analar  o ‘qituvchilarning  darsdagi  va  darsdan  tashqari 
faoliyatini  qamrab  olishi,  xilma-xil,  b a ’zan  murakkab  shakllarga  ega 
bo'lishi  mumkin.
231



Download 4,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   158




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish