O z b e k is t o n r es p u b L i k a s I o liy


T arbiyada  m illiy  va  um um insoniy  qadriyatlarning



Download 4,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet85/158
Sana11.01.2022
Hajmi4,55 Mb.
#351125
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   158
Bog'liq
hjacki 2119 pedagogika

T arbiyada  m illiy  va  um um insoniy  qadriyatlarning
 
ustunligi  qoidasi
0 ‘quvchilarning  um uminsoniy  va  Vatanimiz  qadriyatlari,  boy 
madaniyati bilan tanishtirish, dunyoviy va diniy bilimlarni  egallashga 
boMgan  talablarini  shakllantirish  malakalarini  oshirish,  ularni  tobora 
boyitish,  estetik  tushunchalarini  shakllantirish ju d a   muhimdir.
0 ‘zbek xalqiningm adaniy m e ro s in io ‘rganishdavarivojlantirishda 
milliy  o ‘ziga  xosligi,  m a ’naviy  xususiyatlarini  hisobga  olib,  xalq 
pedagogikasi  a n ’analariga  suyangan  holda  ish  k o ‘rilishi  maqsadga 
muvofiq.  0 ‘quvchilarda  kishilik jam iyatiga  muhabbatni  tarbiyalash, 
ularni  tabiat  muhofazasi,  madaniy  yodgorliklarni  saqlash  ishlariga 
jalb   qilish  lozim.
124


U m u m in s o n iy lik -b u   barcha  insonga xos boMgan,  uning  madaniy 
va  milliy  k o ‘p  qirraliligidir.  y a ’ni,  turli  millat  vakillariga  hurmat, 
turli  dinlar  va  boshqa  madaniyatlarni  o ‘ziga  xosligini  tan  olish, 
qadriyatlarni  hurmatlashni  nazarda  tutadi.
0 ‘quvchilarga 
eng 
avvalo, 
o ‘z 
xalqining 
milliy-madaniy 
merosiga,  tiliga,  a n ’ana  va  urf-odatlariga,  shuningdek,  boshqa 
xalqlarning  m a ’naviy  boyliklariga  boMgan  qiziqishlarini  tarbiyalash 
lozim.  Bunda  uning  bilim  doirasini  kengaytirishga,  turli  xalqlar 
madaniyati  bilan  tanishtirishga  alohida  e ’tibor  berish  zarur.  Milliy 
qadriyatlardan:  ona  zamin  tabiati,  milliy  xalq  san’ati,  a n ’analarining 
milliy estetik manbalari,  sharqning jum ladan, 0 ‘zbekistonning badiiy 
madaniyati,  tarixi  orqali  o ‘quvchilarda  milliy  axloq  a n ’analari  ruhini 
shakllantirishda,  milliy  o ‘z -o‘zini  anglatishda,  baynalminallik  va 
vatanparvarlik  tu y g ‘ularini  rivojlantirishda  foydalanish  darkor.
M a ’naviy  qadriyatlar  va  g ‘oyalar  har  xil  millat  o ‘quvchilarini 
birlashtiradi,  o ‘quv  va  mehnat  faoliyatlarini  uyushtirishga  yordam 
beradi.  OMmishga  nazar  tashlasak,  xalq  pedagogikasini  bola 
tarbiyasidagi  boy  tajribalari  hayotga  toMa  tatbiq  etilmaganligi, 
buyuk  allomalarning  pedagogik  qarashlari,  sharqona  urf-odatlar, 
boy  a n ’analar,  hayotga  joriy  etilmaganligi  tarbiya  borasida  talay 
qusurlarning  yuzaga  kelishiga  sabab  boMdi.
Xalqimizning  k o ‘p  asrlik  qadriyatlarini,  ulkan  va  boy  madaniy 
merosini  chuqur  bilmasdan,  milliy  o ‘zlikni  anglash,  milliy  g ‘urur 
tuyg ‘usini  qaror  toptirish  mumkin  emas.
0 ‘zbek  xalqi  k o ‘p  asrlik  tarixiy  taraqqiyotida  katta  madaniyatni 
yaratdi.  U  yaratgan  boyliklar  yoshlar  tarbiyasida  muhim  vosita 
boMib  xizmat  qiladi.  Ismoil  al-Buxoriy,  al-Xorazm iy,  Beruniy, 
Farobiy,  Abu  Ali  ibn  Sino,  Y u s u f  Xos  Hojib,  Ahmad  Yugnakiy, 
Sa’di  Sheroziy,  Ahmad  Yassaviy,  Nizomiy  Ganjaviy,  Farididdin 
Attor,  Abdurahmon  Jomiy,  Alisher  Navoiy  va  boshqa  buyuk
125


m utafakkirlarning  asarlari  orqali  o ‘quvchilar  g o ‘zal  axloq,  baxt, 
insof,  poklik,  iffat,  sabr-matonat,  mehr-shafqat,  sihat-salomatlik, ota- 
onani  hurmat  qilish  qoidalari  haqida  keng  tasavvurga  ega  b o ‘ladilar. 
Insoniylik o ‘z tarkibiga  insonning  eng yaxshi  axloqiy  xususiyatlarini 
y a ’ni,  odamlar o ‘rtasida o ‘zaro yaxshi  m unosabatda boMish, d o ‘stlik, 
ota-onaga  sadoqatlilik,  mehnatsevarlik,  diyonatlilik  kabi  fazilatlami 
qam rab  oladi.  Xalqimiz  bolalarning  yoshligidan  ana  shu  g o ‘zal 
fazilatlarini  tarbiyalashga  ahamiyat  berib  keladi.
M aktablarimizdagi  tarbiyaning  mazmunini  milliy  va  um umin- 
soniy  qadriyatlar  belgilashi  lozim,  y a ’ni  t a ’lim-tarbiya  m azm unida 
insonparvarlik,  tenglik,  xalqparvarlik,  demokratiya  g ‘oyalari  ustivor 
boMishi  lozim.  M asalan,  O ybekning  «Navoiy»,  Abdulla Qodiriyning 
« 0 ‘tgan  kunlar»,  Abdulla  Qahhorning  «Sinchalak»  kabi  asarlari 
milliy va um uminsoniy demokratik va gumanistik qadriyatlar nuqtayi 
nazaridan  o ‘rganilishi  m aqsadga  muvofiqdir.
Odob haqida Islom  dinida ham  k o ‘p  ibratli  gaplar aytilgan.  Islom 
dini  insonni  ezgulikka,  halollikka,  g o ‘zal  axloqqa  chaqiradi.  Islom 
odobini  esdan  chiqarish,  unga  amal  qilmaslikning  oqibati  nimalarga 
olib  kelishini  hayotning  o ‘zi  ko'rsatyapti.  Millatning  saodati, 
davlatning  tinchligi  va  farovonligi  a w a l o   yoshlam ing  tarbiyasiga 
bogMiq.  Shuning  uchun  unutilayozgan  m a ’naviy  qadriyatlarimizni 
tiklash  v a   kelgusi  avlodlarga  yetkazish  bugungi  kunning  dolzarb 
vazifasidir.

Download 4,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   158




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish