O z b e k is t o n r es p u b L i k a s I o liy


I ll  bob.  0 ‘ QITUVCHILIK  KASBINING



Download 4,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/158
Sana11.01.2022
Hajmi4,55 Mb.
#351125
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   158
Bog'liq
hjacki 2119 pedagogika

I ll  bob.  0 ‘ QITUVCHILIK  KASBINING
 
JAM IYATDA  TUTGAN  O lRNI
0 ‘Q IT U V C H I  K A SB IN I  S H A K L L A N T IR IS H
Inson  paydo  boMibdiki,  tarbiya  jarayoni  mavjud,  tarbiya 
paydo  boMgan  vaqtdan  beri  pedagogik  faoliyat  uzluksiz  davom 
etib  kelmoqda.  0 ‘qituvchilik,  tarbiyachilik  kasbi  barcha  ijtimoiy 
tuzumlarda  sharafli  hamda  o ‘ta  m a s ’uliyatli,  qiyin  va murakkab  kasb 
hisoblangan.
Mustaqil  0 ‘zbekistonimizda  uzluksiz  taMim  tizimining  isloh 
qilinishi,  y a ’ni  ta ’lim  standartlari  asosida  t a ’lim-tarbiya  jarayonini 
qayta  tashkil  etishga  kirishilgan  hozirgi  kunda  o ‘qituvchi  faoliyatiga 
uning  pedagogik  mahoratiga  alohida  e ’tibor  berilmoqda.
M amlakatim izda  «Kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturi»ni  bosqich- 
ma-bosqich  muvaffaqiyatli  amalga  oshirish  k o ‘p jihatdan  o ‘qituvchi 
faoliyatiga,  uning  kasbiy  nufuzini  oshirishga  bogMiqdir.  Shunday 
ekan,  sogMom,  har  tom onlam a  barkamol  avlodni  yetishtirish 
uzluksiz  t a ’lim  tizimida  mehnat  qilayotgan  pedagogning  saviyasiga, 
tayyorgarligiga  va  fidoyiligiga,  yosh  avlodni  o ‘qitish  va  tarbiyalash 
ishiga  boMgan  m unosabatiga  bogMiqdir.  0 ‘qituvchi  jam iyatning 
ijtimoiy  topshirigMni  bajaradi.  Shunday  ekan,  har  tom onlam a  yetuk 
mutaxassislarni  tayyorlashda  o ‘qituvchi  muayyan  ijtimoiy-siyosiy, 
pedagogik  talablarga  jav o b   berishi  lozim.  0 ‘qituvchi  mustaqillik 
g ‘oyasiga  e ’tiqodli,  har  tom onlam a  rivojlangan,  ilmiy  tafakkuri, 
kasbiga  tegishli  m a ’lumoti  bor  y a ’ni  o ‘z  fanining  chuqur  bilimdoni, 
pedagogik  muloqot  ustasi,  pedagogik-psixologik,  uslubiy  bilim  va


malakalarni  egallagan  boMishi  hamda  turli  pedagogik  vaziyatlarni 
tezda  aniqlay  bilishi,  o ‘rganishi  va  baholay  olishi  zarur.
Bugun  pedagogning  m a ’naviyati,  mafkuraviy  e ’tiqodi  va  o ‘quv 
jarayonini  yaxshi  bilishi  katta  ahamiyatga  ega.
B irin chid an , 
p ed ago g   ja m iy a tn in g  
fuqarosi 
sifatida  o ‘z 
m avqeyi  va  faol  o ‘rnini  o ‘q u v c h ila rg a   n am oy ish  eta  olishi  lozim. 
Xususan,  uning j a m iy a t  va  o ‘z j a m o a sid a g i  o ‘rni,  tan lagan  kasbi, 
o ‘qitayotgan  predm eti  b o ‘y ich a   chu q ur  b ilim ga  ega  boMishi,  talab 
va  qo id ala rg a   am al  qilishi,  m e ’y or  ham da  qonunlarni  hurm at 
qilishi  lozim.
Ikkinchidan,  pedagogning  e ’tiqodi  va  bilimdonligi  uning  yangi 
bilimlar,  o ‘zi  tanlagan  sohasidagi  yangiliklarga  nisbatan  qiziqishida 
namoyon  boMadi.
Uchinchidan,  e ’tiqodli  va  bilimdon  pedagog  o ‘ziga  xos  fikrlash 
tarzi  bilan  ajralib  tura  olishi  shart.  Chunki,  yoshlar  shunday  noyob, 
qaytarilmas,  andozasiz  fikrlash  sharoitidagina  mustaqil  fikrlashga 
o ‘rganadilar  va  fanni  boshqa  fanlardan  ajrata  oladilar.
Bugungi  pedagogdan  yangicha  fikrlash,  yangicha  munosabatlar 
talab  etilar  ekan,  uning  bilimdonligi  darajasi  masalasi  ham  o ‘ta 
muhim.
Bular  quyidagilar:
-   Ijtimoiy  bilimdonlik.
Dars  m obaynida  sinf  bilan  samarali  o ‘zaro  m uomala  shaklini 
tashkil  eta  olish,  yoshlar  bilan  til  topishish  va  sogMom  m a ’naviy 
muhitni  hosil  qila  olish  qobiliyati.
-   Uslubiy  bilimdonlik.
Barcha  bilimlarini,  k o ‘rgan-kechirganlarni  yoshlarga  tushunarli, 
ravon  tilda  yetkaza  olishi,  ta ’lim  texnologiyasi  va  metodlaridan 
boxabarlik  qobiliyati.
-   Kasbiy  bilimdonlik.


0 ‘z  fanini  va  predm eti  sohasi  b o ‘y ich a   c h u q u r  v a   h ar 
to m o n la m a   m u k a m m a l  bilim larg a  ega  b o ‘la  olishi,  o ‘z  ustida 
ishlash  qobiliyati.
A m aliyotda  eng  o b ro ‘li,  bilimdon  pedagoglar  birinchi  navbatda 
insoniy  bilimdonlik  sohiblari  b o ‘lishadi  va  shundaylam i  o ‘quvchilar 
yaxshi  qabul  qilishadi.  Chunki  zam onaviy  o ‘quvchi  k o ‘plab  m a ’lu- 
m otlarga  ega,  uning  psixologiyasi,  talab-takliflarini  aniq  bilib,  til 
topisha  olgan  shaxsgina  pedagogik  jaray on da  katta  yutuqlarga 
erishadi.
B uyuk m utafakkir shoir Alisher N avoiy aytganidek, «M uallimning 
maqsadi  m ansab  uchun  kurash  b o ‘lmasligi,  bilmagan  ilmlarini 
aytmasligi,  o ‘zini  k o ‘rsatish  uchun  dars  bermasligi,  o c h ko ‘zlik  va 
johillik  qilib,  quruq  gap  sotmasligi,  g ‘a v g ‘o  k o ‘tarmasliklari  lozim». 
U  muallimlikni  olijanob va faxrli  kasb deb hisoblaydi.  Shu  sababdan 
b o ‘Isa  kerak:
Haq yo ‘lida kim senga bir harf о ‘qitmish rcmj ila,
Aylamak bo ‘Imas oning haqqin ado ming rcmj ila.
Pedagogik  m ahorat  egasi  oz  m ehnat  s a rf  qilib,  katta  natijaga 
erishadi,  o ‘z  ishining  natijasi  bilan  m o ‘jizalar  yaratadi,  ijodkorlik 
uning  hamisha  hamkori  boMadi.  Pedagogik  ishga  qobiliyatli, 
iste’dodli  kishidagina  pedagogik  m ahorat  b o ‘lishi  mumkin.

Download 4,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   158




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish