t o ‘g ‘ri ta s h k il qilish m e h n a t u n u m d o rlig in i o shiradi. 0 ‘quv c h ila r
m eh n a t m a d a n iy a tin in g saviyasi k o 'p ro q o 'z ish o ‘r n in i t o ‘g ‘ri
tashkil qila olishiga b o g ‘liqdir.
6.
Mehnat xavfsizligi qoidctlariga rioya qilish. A gar ish n in g
xavfsizligini t a ’m in lov ch i q o id ala r buzilsa, ja r o h a tla n is h xavfi
t u g ‘iladi. J ih o z la r va a sb o b larn i ishlatishdagi m e h n a t usul-
lari va h o k a z o la rn i bajarishdagi xavfsizlik q o id ala rin i buzg an
o 'q u v c h ila rn in g bah osin i pasaytirish kerak.
Baholash o ‘tkazili.sh vaqtiga ko‘ra uch turga ajratiladi:
— B o sh la n g 'ic h baholash.
— Joriy, ya’ni s h a k lla n tiru v c h i baholash.
— Yakuniy, y a ’ni u m u m la s h tiru v c h i baholash.
B o sh la n g 'ic h bah o lash — t a ’lim ja ra y o n i b osh ida t a ’lim oluv-
c h ila rn in g dastlabki b ilim , k o 'n ik m a va m ala k a la rin i a niq lash
uch u n o 'tkaz ila di. B u n d a y baho lash natijalari t a ’lim ja r a y o n in in g
m a z m u n i, usullari va shakl lari ni tan la s h im k o n in i beradi.
Joriy (shakllantiruvchi) b ah olash m u n ta z a m ravishda o 'tk a z ib
boriladi. U t a ’lim jara yon id a g i yutuq va k a m c h ilik la r n i, t a ’lim
jara yon i s a m a rasin i tezkor (operativ) an iq la b borish , o 'quv j a -
rayonini m uvofiqlashtirish va t a ’lim b e ru vc hi va t a ’lim oluvchi
o'rtasidagi q a y ta r alo q a n i t a ’m in la s h im k o n in i beradi.
Y akuniy (u m u m la s h tiru v c h i) baholash — t a ’lim o lu v ch in in g
t a ’lim ja r a y o n in in g m a ’lum davridagi o 'z la shtirish natijalarini
b elgilangan m ezo n va sta n d a rtlarg a javob b e rish in i aniqlaydi.
Y akuniy b aholash t a 'l i m j a r a y o n in in g m a ’lum bosqichi y a k u n id a
o 'tkazilad i. U joriy bah olash natijalarini jam laydi.
U m u m la s h tiru v c h i b a h o la sh n i o 'tk a z is h d a quyidagilarga e'ti-
bor berish lozim:
• T a ’lim oluvchi u m u m la s h tir u v c h i b a h o la sh n im a uch u n
o 'tkaz ilish i haqid a m a ’lu m o tg a ega bo'lishi lozim. Bu uni b a h o -
lashga tayyorgarlik ko'rishga olib keladi.
• B a h o la sh n i o 'tk az ish shartlari unga jiddiy yo nd ashish iga,
d iq qatn i c h a lg ‘itadigan yoki tasodifiy u z ilis h la rd a n o 'z in i chetga
olishga h a m d a t a ’lim oluvchini o 'z qobi 1 iyatini n am o yish qiii-
shiga im k o n beradi.
B aho lashn i o 'tk a z is h sharoitid a o'q uvchi o 'z in i erkin tutishi
va n ox u sh lik his qilm asligiga im k on iy at yaratish kerak. B a h o -
lovchi va t a ’lim oluvchi b a h o la sh n im a b e rish i, u q a c h o n , kim
t o m o n i d a n va q a n d a y o 'tk a z ilis h in i bi 1 ishlari m u h im a h a m i
yatga egadir. Q o 'y ilg an b a h o o'quv natijasini tu s h u n is h va uni
284
m u ja s s a m la s h tiris h u c h u n a h am iyatlidir. T a 'lim oluvchi o ld in d a n
b e lg ila n g a n n atijalar m e z o n i y o r d a m id a b a h o la n is h i lozim . Re-
ja la s h ti r i lm a g a n b a h o la s h n i o ‘tkazish m aq sa d g a m uvofiq emas.
Q uyidagi b e s h ta asosiy ta m o y illa r b a h o la sh tiz im i s a m a ra d o r-
lig in in g poydevori h isoblanadi:
- 0 ‘quv m aq sa d larig a a soslan g an lik .
- Haqiqiylik.
- H a q q o n iy lik .
- Ish o n c h lilik .
- Q ulaylik.
Do'stlaringiz bilan baham: