O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s

B arkam ol  avlodni  tarbiyalashda  m ehnat  va  m ehnat  tarbiya- 

sining  o ‘rni. 

H a r   t o m o n l a m a   yetuk,  ba rka mol   avlodni  yetishti- 

r ishda  m e h n a t   tarbi yasi ning  roli  va  o ‘rni  beqiyos  kattadir.  I ns on -  

n i n g   k u n d a l i k   t u r m u s h   tarzi  m eh n a t i  va  faoliyati  bilan  b o g l i q d i r .  

Shu  sababli,  m e h n a t   bu tu n  m o dd iy   va  m a ’naviy  boy li kl ar ni ng  

ijtimoiy  t a r aqq i yo t ni ng   negizidir.  M e h n a t   tarbiyasi  shaxsni  ha r  

t o m o n l a m a   r ivojlantirishning  ajralmas  qismidir.  S hu ni ng de k,  

b o l an i n g  h a r   t o m o n l a m a   sh a kl la ni sh   vositasi,  u n i n g   shaxs  sifa­

tida  ulg‘ayish  omili  hamdi r.   M u n t a z a m   qili ngan  m e h n a t   j a r a -  

y oni da gi na   bola  o ‘z  aqlini,  irodasini,  hissiyotini,  xa rakt er ini   ri- 

vojlantirishi,  shaxs  sifatida  s ha kll anis hi   m u m k i n .   F a r z a n d l a r i m i z  

must aqil   0 ‘z b e k i s t o n i m i z n i n g   b o ‘lg‘usi  quruvchilaridir.   Shu  s a ­

babli  kadrl ar   tayyorlash  milliy  dasturi   va  b os hqa   hujjatlarda  u l ar ­

ni  m e h n a t g a   qay  d araj ada  tayyorlashga  aloh i da   e ’tibor  b e ri l m o q -  

da.  S h u n d a y   ekan,  m e h n a t   f ar z an d l a r i m i z   u c h u n  h a m   zarur at,  

h a m   b ur ch   bo' lishi,  b u n i n g   u c h u n   uyda  h a m ,   t a ’lim  muassasasi da 

h a m   m e h n a t   qilish  u c h u n   sharoitlar  yaratilishi  lozim.  Ag a r  bola 

k i ch i kl igi dan   m e h n a t   qilishga  o ‘rgatilsa,  o ‘y i n d a n   m e h n a t   qi li sh­

ga  h ech  bir  qiyinchiliklarsiz  o ‘tadi.  Bu  j ar a yo n da   ka t t a l a r n i ng  

ibrati  m u h i m   rol  o ‘ynaydi.

F a r z a n d l a r i m i z   ki chi k  yo s hd an  bo sh la b  mai shiy  m e h n a t ,   aqliy 

m e h n a t ,   j i sm on i y  m e h n a t   va  ijtimoiy  m e h n a t d a   ishtirok  etadi. 

M e h n a t   tarbiyasida  yut uqla rga   eri shishda  yoshlarni   m e h n a t ­

ga  h a m   ruhiy,  h a m   ama li y  j i h a t d a n   tayyorlash  lozim.  S h u n i n g  

u c h u n   u l a r n i   yoshi  va  i m k o n i y a t l a r i g a   mos   m e h n a t   t u r l a r i n i  

bajarishga jalb  q i lm oq   lozim.

150

---

M e h n a t g a   psixologik,  axloqiy  va  a ma l iy   tayyorlash  j a r a y o ­

n i d a  o ‘q uv c hi da   me hn a t se va r li k,   inti zoml il ik,  shijoatkorlik  kabi 

axloqiy  irodaviy  xususiyatlar  tar bi yal anib  boradi,   o 'q u vc h il a rd a  

j a m o a t c h i l i k   bilan  birga  m e h n a t   qilish  k o ' n i k m a l a r i n i   hosil  qi ­

lish  lozim.  C h u n k i   i nson   b u t u n   hayoti  da vo mi da   k o ' p c h il i k  bilan 

m e h n a t   qiladi.  Bu  j a r a y o n d a   o' q u v c h id a   m e h n a t   qilish  m a d a n i -  

yatini  o ' s t i r m o q   darkor.

Yoshlar  m e h n a t i   dastl ab  oilada,  keyin  esa  t a ’lim  muas s as al ar i-  

da  a m a l g a   oshiriladi.   Bu j a r a y o nd a   avniqsa  a k a d e m i k   litsey  kasb-  

h u n a r   kollejlarining  o ' r n i   va  a h a mi y at i   beqiyos  kattadir.  T a ’lim 

to'g'risidagi  q o n u n n i n g   1 3- mo d d a si da   t a ’k i dl anga ni de k,   «kasb- 

h u n a r   kolleji  o ' q u v c h i l a r n i n g   k a s b - h u n a r g a   moyilligi,  m ah or at i 

va  m al ak as i ni   c h u q u r   rivojlantirishni,  t a n l a n g a n   kasblar  b o' yi ch a 

bir  yoki  bir  n e c ha   ixtisos  olish in i  t a ’mi nl ay di ga n  uch  yillik  o ' rt a 

k a s b - h u n a r   o' quv  yurtidir».

Yoshlar  m e h n a t i n i n g   m a z m u n i   m a m l a k a t   oldida  t u rg a n   ijti­

moiy,  siyosiy  va  iqtisodiy  vazifalar,  viloyat  va  t u m a n l a r d a g i   kadr- 

larga  bo' l gan   ehtiyoj,  o' quv  y u r t l a r i n i n g   ichki  i mk on i yat i ar i   va 

talablari  asosida  belgilanadi.