O. T. A L a V i y a, s h. Q. Q o d I r o V a. N. Q o d I r o V, s h. H. H a m r o q u L o V e. H. H a L i L o V

g a str o in te stin a l g o rm o n la m in g
aham iyati ham kattadir. M e ’da harakatini gastrin, m otilin, serotonin, 
insulinlar kuchay tirad i, sekretin, X K S-PZ , gly u k ag o n , JIP -V IP lam i 
tormozlaydi.
X im usnin g m e 'dadan о ‘n ikki b a rm o q li ichakka evaku atsiyasi.
M e ’dadan m oddalam i o 'n ikki barm oqli ichakka evakuatsiya qilish tezligi 
ju d a k o 'p om illarga b o g 'liq : M oddaning hajm iga, tarkibiga, qattiq yoki 
yum shoqligiga, haroratiga, PH ga, m e ’daning pilorik qism i va o 'n ikki 
borm oqli ichak o 'rta sid a g i bosim farqiga, pilorik sfinkter holatiga, suv 
tuz gom eostaz holati va boshqalarga, ovqat tarkibiga qarab karbon suvlar 
oqsillarga nisbatan tezroq evakuatsiya b o 'la d i, y o g 'la r esa eng sekin 
o'tkaziladi. Suyuqlik m e ’daga tushishi bilan evakuatsiya b o 'la boshlaydi. 
Aralash oziq m oddalar so g 'lo m odam larda m e’dadan 6 -10 soat dovom ida 
to 'la evakuatsiya b o 'lad i.
M e’dadan oziq m oddalam i o 'n ikki barmoqli ichakka o'tishini reflektor 
b o s h q a ra d i. M e ’da m e x a n o re s e p to r la r in i q itiq la s h e v a k u a ts iy a n i 
te zla sh tira d i, o 'n ikki barm oqli ichak m e x an o rese p to rin i q itiqlashni 
se k in la sh tirad i. O 'n ikki barm okli ichak shilliq q av a tig a ta ’sir etib, 
ev a k u atsiy a se k in la sh tiru v ch i m od d alarg a PH 5,5 dan kam b o 'lg a n
kislotali m oddalar, gipertonik eritm alar, 10%li etanol eritm asi, glyukoza 
va y o g 'n in g gidroliz m ahsulotlari kiradi. E vakuatsiya tezligi shuningdek 
oziq m o d d alar g id ro liz in in g sam arasig a ham b o g 'liq . G id ro liz to 'la
b o 'lm a s a e v a k u a tsiy a se k in la sh a d i. D em ak, e v a k u a tsiy a g id ro litik
ja ra y o n g a « x iz m at qilib » u ning sam arasig a qarab ingichka ichakka 
m ahsulotni o 'tk a z ib beradi.
In gich ka ic h a k d a g i hazm.
H azm ja ra y o n la r in in g a s o siy q ism i 
ingichka ichakda sodir bo'ladi. Uning boshlang'ich qismi o 'n ikki barmoqli 
ichakning hazm dagi aham iyati kattadir. Bu sohada hazm jaray o n larid a 
m e ’da osti bezi, ichak shiralari va o 't ayniqsa qatnashadilar. M e’da osti 
v a ic h ak b e z la ri s h ira la ri ta rk ib id a g i fe rm e n tla r o q silla r, y o g 'la r
karbonsuvlam i gidrolizga uchratadilar.