O ramazonov, S. S. Buriyev meliorativ tuproqshunoslik

Tuproqning  suv  o‘tkazuvchanligi  deganda,  qatlamning  ustki 
qismidan  pastki  qismiga  ma’lum  miqdordagi  suvni  o‘tkazish  xususiyati 
tushuniladi. 
Tuproqning  kapillyarlik  yoki  suv  ko‘tarish  qobiliyati  —  kapillyar 
yo‘llar  orqali  suvni  pastki  qatlamdan  yuqoriga  ko‘tarilishidir.  Suvning 
kapillyar  orqali  yuqoriga  ko‘tarilish  tezligi  va  balandligi  tuproqning 
mexanik tarkibiga, donadorligiga va qatlam zichligiga bog‘liq bo‘ladi. 

---

23 
Tuproqning  gigroskopikligi  deganda  uning  havodagi  suv  bug‘larini 
singdirib  olish  xususiyati  tushuniladi.  Tuproqning  gigroskopikligi  gumus, 
loyqa  va  kolloid  zarrachalarining  miqdori  hamda  xususiyatlariga  bog‘liq 
bo‘ladi. 
Tabiiy  sharoitda  atmosferadan  tushadigan  qor  va  yomg‘ir  suvlari, 
qatlamlar orasidagi suv bug‘larining quyuqlanishi natijasida paydo bo‘lgan 
suvlar,  sug‘orish  suvlarining  bir  qismi  tuproqqa  shimiladi,  qolgan  qismi 
hududning  nishab  tomoniga  qarab  oqib  ketadi.  Ma’lum  vaqtda  tuproq 
tarkibidagi  namlikning  o‘zgarishi  tuproqning  suv  tartibi  deyiladi. 
Tuproqning suv tartibi uning namlanish koeffitsienti orqali izohlanadi.