O ramazonov, S. S. Buriyev meliorativ tuproqshunoslik

2.  Bazoidlar  –  zarracha  musbat  zaryadlangan  bo'lib,  almashinuychi 
ionlar gidroksil vа boshqa ionlardan tashkil topgan.  
3. Amfolitoidlar – zarracha musbat yoki manfiy zaryadlangan bo'lishi 
mumkin.  Eritmadagi  vodorod  ionlarining  konsentrasiyasiga  ko'rа 
amfolitoidlarda  almashinuychi  vodorod  yoki  gidroksil  ionlari  mavjud 
bo'ladi.  Shuning  uchun  ular  muhit  reaksiyasiga  qarab  asidoid  yoki 
bazoidlarga 
o'xshaydi. 
Amfolitoidlarga 
temir 
vа 
alyuminiy 
gidroksidlarining kolloidlari kiradi.  
Kolloid  zarra  ikki  holatda  –  zol  va  gel  holda  bo‘lishi  mumkin.  Zol 
holdagi kolloid  suyuq  muhitda  erigan  va  tarqoq holatda  bo‘lib  to‘xtovsiz 
harakat qiladi. Gel holatdagi kolloid bir necha zarralar yig‘indisidan iborat 
yopishqoq  quyqa  holida  bo‘lib,  suyuq  muhitda  osonlik  bilan  cho‘kadi. 
Tabiiy  omillar  ta’sirida  zol  holdagi  kolloid  gelga  o‘tadi.  Zol  holdagi 
kolloidlarning to‘planib cho‘kma hosil qilishga, ya’ni gel paydo bo‘lishiga 
koagulyasiya,  gel  holdagi  kolloidning  yana  qaytadan  tarqalib  zol  hosil 
bo‘lishiga peptizatsiya  jarayoni deyiladi. 
Tuproq paydo bo‘lishi va uning rivojlanishida muhim ahamiyatga ega 
bo‘lgan tuproq singdirish qobiliyatining turlari qoldiqlarga bog‘liq bo‘ladi. 
Tuproq    qatlamidan  o‘tayotgan  suvdagi  erigan  moddalarning,  gazlar  va  
mikroorganizmlarning  tuproqda  ushlanib  singib  qolishi  uning  singdirish 
qobiliyati deyiladi. Ular quyidagi ko‘rinishlarda bo‘ladi.