O‘. P. Umurzoqov, A. J. Toshboyev

Qishloq xo‘jalik mahsulotlarini yetishtirish uchun bir gektar yerga sarflanadigan mehnat va moddiy xarajatlar me’yorlari.

Ekin turlari	Hosildor- lik, s/ga	Mehnat sarfi, kishi/ soat	Urug‘- lik, kg	Yonilg‘i, kg	O‘g‘it, jami, kg, sof holda	Shu jumladan
						N, kg	P, kg	K, kg
Don	42	134	220	164	420	210	147	63
Shu jumla- dan, g‘alla	42	134	220	164	420	210	147	63
Paxta	27	964	45	340	485	220	155	110
Kartoshka	120	900	4000	325	240	110	75	55
Sabzavot	220	1680	20	200	285	135	95	55
Meva	40	800	x	263	270	120	85	65
Uzum	40	2000	x	333	295	135	90	70
Beda	120	123	16	294	240	100	90	50
Makka silos	300	46	40	250	330	150	105	75
Jami	х	629	х	291	х	х	х	Х

№1 jadvalni to‘ldirish uchun xo‘jaliklarda ekin turlari bo‘yicha, tuproqlarning xususiyatlariga ko‘ra esa mineral va madaniy o‘g‘itlarning aniq hisob-kitobi bo‘lishi va ish hisob-kitoblar asosida xo‘jalik bo‘yicha har bir ekin ekiladigan maydon tuprog‘ining xususiyatlariga ko‘ra esa mineral va madaniy o‘g‘itlarning aniq hisob-kitobi bo‘lishi va ish hisob-kitoblar asosida xo‘jalik bo‘yicha har bir ekin ekiladigan maydon tuprog‘ining xususiyatlariga ko‘ra, urug‘, yonilg‘i-moylash materiallari, mineral va madaniy o‘g‘itlarning talab me’yori to‘g‘risida hisob-kitob chiqariladi.

Jadval-2. «Yerdan foydalanish». Ushbu jadval -1.XI.1997-yilgi ko‘rsatkichga asosan (29.q/x) to‘ldiriladi.
Jadval-3. Dehqonchilik mahsuloti ishlab chiqarish.
Ushbu jadvalni to‘ldirishda belgilangan me’yorlar (jadval 1.) ekin maydonlariga ko‘paytirilib, (kishi/soati), urug‘lik, YOMM va o‘g‘itlar
miqdorlari aniqlanadi va 5, 7, 9, 11 ustunlarga qo‘yilib, ularning qiymatlari joriy yildagi xo‘jalikka kirim qilinadigan baholar bilan hisoblanadi. Eng avvalo, xo‘jaliklarda har bir ekin turi bo‘yicha agrotexnika chora-tadbirlari tuzilgan bo‘lishi va shunga asosan, 3-jadval hisob-kitob qilinib to‘ldiriladi.
Soliq to‘lovlari Respublika hukumati tomonidan belgilangan me’yorlar darajasida hisob-kitob qilinib, mahsulot tannarxiga qo‘shilmagan holda xo‘jalikning moliyaviy natijasida ko‘rsatiladi.
Asosiy vositalarni saqlash (14-ustun)-O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 469-sonli Qaroriga muvofiq, 1997-yil 1-yanvardan 5-guruhga birlashtirildi va guruhlar bo‘yicha asosiy fondlarning yillik amortizatsiyasi normalari quyidagicha hisoblanadi:

• 
  bino, inshoot va qurilmalar – 5 foiz;
  
• 
  yengil avtobuslar, taksi, yo‘llardan foydalanish uchun mo‘ljallangan avtotexnikalar, maxsus qurilmalar, inventar va moslamalar, kompyuterlar, ma’lumotlarni qayta ishlashga mo‘ljallangan moslama va uskunalar hamda quyma ishlab chiqarish, temir-presslovchi, qurilish, qishloq xo‘jaligi mashina va asbob-uskunalari, idora uchun mebel – 15 foiz;
  
• 
  avtomobil transportining harakat qiluvchi qismi, yuk tashish avtomobillari, avtobuslar, maxsus avtomobillar va avtopritseplar. Sanoatda barcha tarmoqlardagi mashina va asbob-uskunalar hamda quyma ishlab chiqarish, temir-presslovchi, qurilish, qishloq xo‘jaligi mashina va asbob- uskunalari, idora uchun mebel – 15 foiz.
  
• 
  boshqa guruhlarga kiritilmagan amortizatsiyalanadigan (eskiradigan) aktivlar – 10 foiz.
  
• 
  temir yo‘l, dengiz, havo transporti vositalari, kuch mashinalari, issiqliq texnikasi, trubina asbob-uskunalari, elektro-dvigatellar va dizel generatorlar, elektr uzatish va aloqa moslamalari – 8 foiz. Yuqorida ko‘rsatilgan foizlarning hisob-kitobini qilish uchun xo‘jalikning 1997-yil hisobidagi asosiy vositalar harakati to‘g‘risidagi 3-jadval 12-ustun yil oxirida qoldiq olinib, unga 1998- yilda olinadigan asosiy vositalar, qishloq xo‘jalik mashinalari va inventarlari qiymati qo‘shilib, umumiy qiymat aniqlanadi va guruhlar bo‘yicha yillik amortizatsiya normalari foizi va summasi hisoblanadi hamda har bir texnikaning qishloq xo‘jalik ekin turlari bo‘yicha bajarilgan ish hajmlariga mutanosib ravishda taqsimlanib mahsulot tannarxiga qo‘shiladi va 14- ustunga qo‘yiladi.