O. M. Yoriyev Buxoro davlat universiteti umumiy kimyo

azobirikish reaksiyalariga kirisha olm aydigan arildiazotatlarga
aylanadi.
Aminlarning 
azobirikish 
reaksiyalari 
kuchli 
kislotali
m uhitda bormaydi. Chunki kuchli kislotali eritmalarda aminlar
arilam m oniy tuzlarini hosil qiladi. Bu tuzlarning m u sb at zaryadli
ioni kuchli - J- effekt n am oyon qilib, halqadan elektron zich-
ligini tortadi, halqa faolligini b eh a d pasaytiradi.
D iazoniy tuzlari birlamchi va ikkilamchi aromatik aminlar
bilan neytral va kuchsiz kislotali eritmalarda azobirikish
rea k siy a sig a kirishib, 
1,3 - diariltriazenlami hosil qiladi.
M asalan, fenildiazoniy xloridi va anilindan natriy atsetati
ishtirokida d ia zoa m in o b en zo l (1,3 - difeniltriazen) hosil
b oiad i:
CH3COONa
[C6H5N2]+ СГ + C6H5NH2 ------- — -------- C6H5—N = N —N H —СбН5
■nLl
A z o b ir ik m a la r
Azobirikish reaksiyalari natijasida hosii b o ia d ig a n organik
m oddalar azobirikmalar sinfiga kiritiladi.
Azobirikmalar m olek u lasid a azoguruh - N=N - ikkita
aromatik radikal bilan b o g ia n g a n .
N o m l a n i s h i
Unchalik murakkab b o im a g a n azobirikm alar a zo b en zo ln in g
hosilalari d eb qaraladi:
p - nitxoazobenzol 
4,4' —
 dibromazobenzol
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

N isbatan 
murakkab 
azobirikmalarni 
n om lash d a
arilazoguruh
A r-N =N  rinbosar d eb qaraladi:
2-(7-fenilazo-2-naftilazo) antratsen.
O lin is h i
1. Aromatik 
diazobirikmalarning