O‘quv rejaga muvofiq o‘z
Anatomiya, fiziologiya va patologiya
aro bog‘liq bo‘lgan fan
nomi
Tibbiy kimyo
Tibbiy biologiya
Lotin tili va tibbiyot terminologiyasi
Stomatologik kasalliklar
Xalk tabobati
O‘qitish ni tashkiliy shakli
N-nazariy ta’lim;
A-amaliy ta’lim;
Dasturga qo‘yilgan talab
Majburiy
O‘qitish tili
Guruhga tayinlangan dars tili asosida
Baholash tartibi
Joriy baholash tartibiga asoslanib
O‘quv chilarning bilim va
Ko‘nikmalarini baholash
Yozma, og‘zaki, savol-javob,munozara,test, vaziyatli masalalar
yechish, amaliy topshiriqni bajarish, Ko‘nikma algoritmini namoyish
etish .
2.O‘quv dasturi mazmuni
№ Mavzular nomi Mavzuning qisqacha mazmuni
J
a
m
i
O‘q
itish
n
in
g
ta
sh
k
il
iy
M
u
st
a
k
il
T
a’
li
m
1
Farmakologiya
fanining
rivojlanish
tarixi, moxiyati .
Umumiy
reseptura . Dori
moddalarini
izlab
topish
yullari
.
Umumiy
dorinoma
–
reseptura.
Farmakologiya dori ta’minoti . Farmakologiyada
asosan
turli
xil
kasalliklarda
va
patologik
jarayonlarni
davolashda
,oldini
olishda
dori
vositalarining xususiyatlari , ta’sir mexanizmi
urganiladi . Vazifasi samarali vositalarni izlab topish
va tibbiyot amaliyotiga tadbik etish . Dori moddalari
usilik va xayvonot dunyosidan hamda kimyoviy
laborator yullar orkali olinadi .
Resept bu vrach tomonidan farmasevtga yozilgan
yozma murojat .
2
N
4
2
Dori shakllari
tasnifi . Kattik
dori shakllari ,
yumshok dori
shakllari , suyuk
dori shakllari ,
inyeksiya uchun
ishlatiladigan
dori shakllari va
ularga resept
yezish .
Kattik dori shakllariga kiradi : tabletka , poroshok ,
kapsula ,draje . Ularni bir biridan farki , kushiladigan
yordamchi moddalar va reseptni tugri yozilishi .
Yumshok dori shakllariga kiradi : malham , pasta ,
shamcha (suppozitoriy),liniment . Olish yullari
,ularga kushiladigan yordamchi moddalar ,ularning
xususiyati va resept yozish koidalari .
Suyuk dori shakllariga kiradi : eritma,suspenziya ,
emulsiya , kaynatma , damlama , mikstura ,nastoyka
,tomchilar va novogalen preparatlar . Olish yullari ,
ularga kushiladigan yordamchi moddalar , ulchov
birliklari va ularga resept yozish.
Inyeksiya uchun ishlatiladigan dori shakllari . Ularni
tugri ishlatish va saklash . Resept yozish koidalari.
2
N
3
Umumiy
farmakologiya.
Dori vositalari organizmga ikki yul bilan kiradi :
enteral va parenteral . Bu ham uz navbatida bir
6
N
A
4
Dorini tanaga
kiritish va
tanadan chikibi
ketish yullari .
Doza haqida
tushuncha .Dori
vositalarini
ta’sir kilish
turlari.
necha turlarga bulinadi .Dori vositalarini organizmga
yuborish yullarining afzalliklari va kamchiliklari
.Dori vositalari organizmdan bir necha yullar orkali
chikib ketadi.Dori moddalarni organizmda tuplanishi
(kumulyasiya ).Dori vositalarini organizmga ta’sir
turlari : asosiy ta’sir , kaytar va kaytmas ta’sir ,
bevosita va bilvosita ta’sir , simtomatik ta’sir ,
etiotrop ta’sir,salbiy ta’sir, maxaliy ta’sir, reflektor
ta’sir va boshka ta’sirlarni urganish.
4
Xususiy
farmakologiya .
Mikrobga karshi
vositalar .
Antiseptik va
dezinfeksion
vositalar
.Virusga karshi
,trixomonozga
karshi,amyobag
a karshi,
Lyambliyaga
karshi vositalar .
Malyariya , gijja
va zamburugga
karshi vositalar.
Mikrobga qarshi vositalarning umumiy ta’rifi,
ahamiyati.
Bakteriostatik
va
bakteriosid
ta’siri,xossalari , qo‘llanilishi.
Antiseptik va dezinfeksiya kiluvchi vositalar haqida
tushuncha
berish,
ularning
tasnifi,
xossalari,
kullanilishi, nojuya ta’siri va birinchi yordam
choralari .
Galogen tutuvchi moddalar: xloromin B, xlorli oxak,
pantosid, yod, yodinol, yodning spirtli eritmasi,
Lyugol.
Oksidlovchilar:
suyultirilgan
vodorod
peroksid
eritmasi, kaliy permanganat.
Metallarning tuzlari: simob dixlorid, kumush
preparatlari: kumush nitrat, protorgol, rux sulfat va
rux oksid.
Aromatik kator antiseptiklar: sof fenol, ixtiol.
Formaldegid
gruppasi:farmaldegid
eritmasi,
formalin.
Spirt
Nitrofuran unumlari: furasillin.
Buyoklar: brilliant yashil, metilin kuki, etakridin
laktat.
Detergentlar: diosid.
Kislota va ishkorlar: borat kislota, ammiak eritmasi.
Virusga
karshi
vositalar:
asiklovir,valasiklovir,
oksolin, remantadin, interferon, antigrippinning
ishlatilishi va uning ahamiyati.
Trixomonoz
va
lyambliozni
davolashda
kullaniladigan
vositalar:
metronidazol,tinidazol,
trixomonosid, furazolidon.
Amyobaga karshi vositalar: etimin gidroxlorid
,xiniofon,metronidazol.
Zamburuglarga karshi vositalar: amfoterisin V.
Levorin, nistatin, griziofulvin, mikoseptin, binofin.
Malyariyaga karshi vositalar: xloridin, primaxin.
Gijjalarga
karshi
vositalar:
piperazin
adipinat,gelmintoks,vermoks,dekaris, xloksil ,erkak
paporotnikining kuyuk ekstrakti.
6
N
A
4
5
Antibiotiklar.
Sulfanilamidlar,
nitrofuran
unumlari, 8-
oksixinolin.
Antibiotiklar
tasnifi,
kullash
tamoyillari,
vositalarning ta’sir doirasi ,mumkin bulmagan
xolatlar, dorilarning uzaro ta’sirlarini, asorati va
ularning oldini olish yullarini.
Penisillinlar:
benzilpenisillin,
bisilin,
fenoksimetilpenisillin, oksasillin, ampinsillin.
Sefalosporinlar: sefazolin, sefatoksim, sefaleksin,
6
N
A
2
sefaklor,sefalotin.
Makrolidlar: eritromisin, oleandomisin
fosfat,spiramitsin.
Aminoglikozidlar: streptomisin sulfat, gentomisin
sulfat, neomisin sulfat, kanamisin sulfat.
Turli guruxlarga kiruvchi antibiotiklar: tetrasiklin,
levomisitin, oksitetrasiklin, metasiklin, linkomisin,
sintomisin.
Sulfanilamid
vositalari
tasnifi
,kullanilishi,
vositalarning ta’sir doirasi, ishlatilishi, xossalari,
kullash usullari, nojuya ta’siri, asorati va ularning
oldini olish yullari: streptosid, kotrimoksazol,
sulfadimezin,
etazol.
Urosulfan,
norsulfazol,
sulfadimetoksin, ftalazol
Nitrofuran xossalari , 8- oksixinolin
Tasnifi, kullash tamoyillari, vositalarning ta’sir
doirasi, ishlatilishi, xossalari, kullash usullari, nojuya
ta’siri, asorati va ularni oldini olish yullari: furasillin,
furazolidon, furadonin, furagin, meksaform .
6
Afferent
innervasiyaga
ta’sir etuvchi
vositalar.
Afferent inervasiya haqida tushuncha. Maxalliy
anesteziya kiladigan vositalar tasnifi, anesteziya
turlari, kullash tamoyillari, xossalari, kullanilishi,
nojuya ta’siri va ularni oldini olish yullar: novokain,
sovkain, ksikain, anestezin, prokain, artikain.
Burushtiradigan
moddalar:
tasnifi,
kullanilishi.
Organik moddalar: tanin, eman pustlogi kaynatmasi,
shalfey barglari, moychechak guli.
Noorganik moddalar: vismut nitrat, rux oksidi, sink
sulfat, mis sulfat, kumush nitrat, achchik tosh.
Adsorbsiyalovchi vositalar: aktivlangan kumir ,talk.
Ta’siri va kullanilishi.
Urab oladigan vositalar: kraxmal, shilimshiklar.
Ta’siri va kullanilishi.
Ta’silantiruvchi vositalar: mentol, ammiak eritmasi,
gorchichniklar.
2
N
2
7
Efferent
innervasiyaga
ta’sir etuvchi
vositalar.
Efferent innervasiya haqida tushuncha. Xolinergik
sinapslarga ta’sir kiladigan moddalar, tasnifi,
xossalari, kullanilishi, nojuya ta’siri va oldini olish
choralari.
M-Xolinomimetik moddalar : pilokarpin gidroxlorid,
aseklidin.
N-Xolinomimetik moddalar: sititon, lobelin
gidroxlorid,sitizin va lobelin alkoloidlaridan
chekishga karshi foydalanish( tabeks, lobelin,
anabazin)
Antixolinesteraza moddalar: prozerin, galantomin
gidroxlorid, kalimin, neyromedin.
M-Xolinoblokada kiladigan moddalar: atropin sulfat,
skopolamin gidrobromid, platifilin gidrotartrat,
metasin. Atropin sulfatning kuzga va sillik
mushaklarga ta’siri, undan zaxarlanganda birinchi
yordam berish.
N-Xolinblokada kiladigan moddalar: benzogeksoniy,
pentamin, gigroniy, fentolamin, pirilen, kvateron.
2
N
2
Do'stlaringiz bilan baham: |