O kzbekiston respubl1kasi oliy ya cprta m axsus ta’lim vazirligi

Baliq oviga oid taqiqlash chora-tadbirlari
Tabiiy suvliklardagi baliq zaxirasini oshirish va tabiiy mahsuldor- 
ligini yo‘naltirish chora-tadbirlaridan eng asosiysi bu baliq ovlash va 
uni boshqarishga oid qonunlarni ishlab chiqishdir. Qonunning birinchi 
bandi baliq ovini boshqarish va kvota (baliq ovlash normasini belgilash) 
ni yo‘lga qo‘yish, belgilangan kvotadan ortiqchasini ovlamaslik. Bu qo- 
nun va qoidalar baliq zaxirasini ko'paytirishga qaratilgan bo'ladi. Eng 
kam ovlash kvotasi belgilanadi. Ovlash qurollarini va qayiqlar miqdori, 
to ‘r o'lchami va uning qaysi matodan qilinganligi va ovlash usuli (to‘r, 
nevod, breden) ham ko'rsatiladi.
Ovlashni taqiqlash muddatida, baliq ovlash to‘xtatiladi va qat’iy na- 
zorat ostiga olinadi. Odatga ko‘ra bunday taqiqlash nerest paytida bel­
gilanadi. Ammo tabiiy suvlikning baliq mahsuldorligi har bir gektariga 
1,0—1,5 kg ga tushib qolsa, albatta baliq ovi taqiqlanishi kerak. Eng 
kam baliq mahsuldorligi har bir gektariga 4—6 kg belgilanadi. O'rtacha 
normal mahsuldorlik har bir gektariga 10—12 kg belgilash maqsadga 
muvofiqdir. Baliq mahsuldorligini shu ko'rsatkichga yetkazish kerak. 
Buning uchun tabiiy suvliklar har yili baliqlashtirilishi lozim.
«Qizil kitob»ga tushgan baliqlar (turkiston mo‘ylovdori)ni ovlash va 
taqiqlash, mavjud zotlar biologiyasini o‘rganish va ko‘paytirish usul- 
larini ishlab chiqish va ov ro'yxatiga qayta kiritish zarur.
Ovlash qurollari (masalan, leskali to‘rlar bilan ovlash taqiqlangan) 
va ovlash usullari (nevod, breden bilan) ham taqiqlanadi. Ayniqsa, suvni 
turli xil ximikatlar bilan zaharlash, dinamit ishlatib ovlash, elektr toki 
ishlatib ovlash, o'tkir ilgaklar bilan baliq ovlash taqiqlanadi. Chunki 
ko‘pchilik baliqlar jarohatlanadi va nobud bo'ladi.
Baliqlarni ko‘paytirish, ularni qirilib ketishiga yo'l qo'ymaslik, baliq 
va baliq mahsulotini ko'paytirish, tabiiy boyliklarga nisbatdan ongli 
munosabatda bo‘lish katta ahamiyatga ega. Baliq mahsuldorligini oshi- 
rishga faqat ilmiy asoslangan dunyoqarashga ega bo‘lgan taqdirdagina 
erishish mumkin.