4. Zarafshon eletsi —
Leuciscus leh-
manni-Brandt.
+
+
+
5. Oq amur — Ctenophyarygodon idella
(Valencainnes).
+
+
+
+
+ +
-
+
-
-
6. Qora amur — Mylaphrayngodon pi-
ceus (Rich)
+
+
+
-
7. Orol qizil lab jepexi — Aspius aspius
taeniatus natio iblioides (Kassler).
+
-
-
-
-
-
+
-
-
-
8. Yalangbosh jerex — Aspioleucius
escinus (Kessler).
+
-
-
-
-
-
+
-
-
-
9. Lin Tinea tinco (L)
+
-
10. Turkiston peckari — Gobio gobio
lepidolaemus (Kessler).
+
+
+
+
-
+ +
-
-
-
11. Samarqand xramulyasi — Varicorhi-
nus heratensis steindachneri (Kessler).
+
+
-
12. Turkiston mo'ylovdori — Barbus
capito conocephalus Kessler.
+
-
-
-
-
+
-
+ +
-
13. Orol mo'ylovdori — Barbus brachy-
cephalus Kessler.
-
00 00
14. Oddiy marinka (avliyobaliq) —
Schoizothorax intermedius M.Cleland.
+
15. Orol shemoyasi — Chaecalburnus
chalcoides aralensis (Berg).
+
+
+
+
+ + + + + +
16. Sharq tezsuzari — Alburnoides bi-
punctatus eichwali (Fill).
+
+
+
+
+ 4- + + + +
17. Yo‘l-yo‘l tezsuzari — Alburnoides
taeniatus (Kassler).
+
+
-
-
-
-
-
+ +
-
18. Amur chebachoki — Pseudorasbora
parwa (Schlegel).
+
+
+
+
19. Sharq leshi — Abramis
brama ori-
entalis Berg.
+
+
+
+
+
-
-
-
-
-
20. O'tkir qanot
(ostroluchka)
—
Capoetobrama
kuschakewitschi
(Kassler).
+
+
+
21. Chexon
—
Pelecus
culturatus
(Linne)
+
+
+
-
-
-
+
-
-
-
22. Kumushsimon karas — Carassius
auratus gebilio (Bloch).
+
+
+
+
+ + + + + +
23. Zog‘ora (Sazan) — Cyprinus carpio
Linne.
+
+
+
+
+ + + + + +
299
24. Oq do‘ngpeshana — hypophthel-
michtys molitrix (Valen).
-
+
+
+
+ + +
-
-
-
25. Chipor do'ngpeshana — Aritichthys
nobilis Rich.
-
-
-
-
-
-
-
+
-
-
26. Tibet goletsi —Nemachilus stolicz-
kai (steindochner).
+
+
+
+
-
-
-
-
-
-
27. Amudaryo goletsi — Nemachilus
oxianus (Kassler).
+
+
+
28. Buxoro goletsi — Nemachilus amu-
darjeses Rass.
+
29. Taroqsimon (grebenchatiy) golets
— Nemachilus malapterurus logicauda
(Kassler).
+
-
-
+
+
-
-
-
-
-
30. Orol shipovkasi — Cobits aurata
aralensis (Kassler).
+
+
+
+
Siluridae oilasi
31. Laqqa (som) —
Silurus glanis
Linne.
+
+
+
+
+ + + + + +
Percidae oilasi
32. Balxash okuni — Perea Schrence
(Kassler).
+
+
33. Sudak (sla) — Lucioperca luciop-
ersa (L)
+
+
+
+
+ + + +
-
+
Poecilidae oilasi
34. Gambuziya—gambusia affinus hob-
brooku (Gir)
+
+
+
+
+ +
-
-
+
-
Cobitidae-oilasi
35. Bichok — bubir (bukacha) — Poma-
toschistus caucasicus Berg.
-
+
+
+
-
-
-
+
-
-
36*. Zmeegolov (ilonbosh) — Ophio-
cephalus argus usarpachosckii Berg.
-
-
-
+
-
-
-
-
-
-
37*.
Orol oq ko‘zchasi (belo glazka) —
Abramis sapa bergin aralensis. Tajapkir.
-
-
-
+
-
-
-
-
-
-
38*. Koreya vostrobryushkasi — Hemic -
ulter elgenmanni Jordan
-
-
-
+
-
-
-
-
-
-
* Bu turlar 2004—2007-yillar Dengizko‘l hududidagi Oynako‘l va
Jiyda ko‘llarida aniqlandi.
Jadvalda ko‘rsatilgan baliqlarning 18 turi yoki 47% o‘tgan
asrning
80—90-yillarida ovlangan. Hozirgi kunda baliq ovining asosiy qismini
300
zog‘ora, vobla, lesh, sudak va laqqa tashkil qiladi. Ro’yxatda ko‘rsatilgan
turlarning ko‘pchiligi hozirgi vaqtda uchramaydi, ba’zi birlari esa «Qizil
Kitob»ga kiritilgan. Ko‘pchilik turlar ov ahamiyatiga ega emas. Lekin
ular yirtqich (jerex, ilonbosh) baliqlar hisoblanadi. Bular ovlanadigan
baliqlarni, ayniqsa 10—15 g keladigan segoletkalarni yeydi. Xashaki ba
liqlar ovlanadigan baliqlarning ozuqa raqobati hisoblanadi. Masalan,
gambuziya, bistryaanki, peskar, bichok kabi turlar zog‘ora, lesh, vabla
kabi
baliqlarning zoobentas, zooplankton uchun raqobatchilari hiso
blanadi. Ba’zi xashaki baliqlar ko'payib ketib ovlanadigan baliqlarning
uvildirig‘i va chavog‘ini yeb katta ziyon keltiradilar. Suvliklarda baliq
ovlash qoidalari buzilishi sababli kerakli bo‘lgan baliqlarning kamayishi,
natijada xashaki baliqlar ko‘payib ketishiga sabab bo‘lmoqda. Suv havzasi
ixtiofaunasini boshqarish asosan yirtqich baliqlardan (sudak, jerex) foy-
dalanib xashaki baliqlar sonini kamaytirish orqali ovlanadigan baliqlar
ni ko‘paytirishga erishish mumkin. Buning uchun suv havzasidagi ba
liqlarning 5—8% ni yirtqich baliqlar tashkil qilishi kerak.
Agarda yirtqich
baliqlar soni 20—25% dan oshib ketsa, bu hoi nihoyatda xavflidir. Har bir
suvliklarning gidroximiyasi va gidrobiologiyasini ilmiy asosda o‘rganish
baliq mahsuldorligini yaxshilashga olib keladi. Ilmiy ma’lumotlar har bir
MCHJ baliqchilik xo‘jaligi xodimlari uchun, suv havzasining biologiyas-
ini bilish manbasi hisoblanadi. Gidrobiontlarning stadiyali rivojlanishi
nazariyasini bilish hovuz baliqchilik xo‘jaligi faoliyatini boshqarishda,
baliq biologiyasini o‘rganishda asosiy omil hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: