O karimova huquqshunoslik

ma’muriy
huquq buzi lishlari ehtiyotsizlik orqasida sodir etilgan
deb
tan olinadi.
Respublikamizning 16 yoshga to‘lgan fuqarolari, fuqa -
roligi bo‘lmagan shaxslar va diplomatik immunitetga ega
bo‘lmagan xorijiy fuqarolar ma’muriy huquq buzi 
-
lishlarining subyektlari bo‘lishlari mumkin. Shunday
huquq buzishlar bo‘ladiki, subyekt faqat 18 yoshga
to‘lgandagina javobgar bo‘lishi mumkin.
Ma’muriy huquqbuzarlikni sodir etgan 16 yoshdan
18 yoshgacha bo‘lgan shaxslarga voyaga yetmaganlar
ishlari bo‘yicha komissiyalar to‘g‘risidagi nizomda
nazarda tutilgan choralar qo‘llaniladi.
Ayrim ma’muriy huquqbuzarliklar uchun faqat ma’ -
lum kasb bilan shug‘ullanuvchi shaxslar (tozalash in-
shootlarining buzilganligi sababli suvi ifloslangan suv
havzalariga tushish, elektr va issiqlik energiyasidan behu-
da foydalanish) javobgarlikka tortilishlari mumkin.
Zaruriy mudofaa, oxirgi zarurat, aqli norasolar sodir
etgan ma’muriy huquqbuzarlik kam ahamiyatli bo‘lgan-
da qonun ma’muriy javobgarlikdan ozod qi 
lish asosini
nazarda tutadi.
Ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risidagi ishlarni
ko‘ rib chiquvchi asosiy organlar quyidagilar hisob 
-
lanadi:
œ
xo‘jalik sudlari;
œ
tuman (shahar) sudining ma’muriy ishlar bo‘yicha
sudyasi;
œ
shaharcha, qishloq va ovul fuqarolarining o‘zini
o‘zi boshqarish organlari qoshidagi ma’muriy komis-
siyalar;

---

49
œ
voyaga yetmaganlar ishlari bilan shug‘ullanuvchi
tuman (shahar) komissiyalari;
œ
ichki ishlar (militsiya) organlari (mansabdor shaxs-
lari), davlat inspeksiyalari organlari hamda vakolat beril-
gan boshqa organlar (mansabdor shaxslar).
Qonun bilan ma’muriy buzishlar quyidagi larga bo‘linadi:
œ
shaxsning qadr-qimmatini, uy-joyining va yozish-
malar sirining daxlsizligi uchun huquqlarni muhofaza
qilish sohasida;
œ
mehnatni va sog‘liqni (mehnat haqidagi qonunni,
sanitariya-gigiyena qoidalarini buzish, narkotik moddalar
iste’mol qilish, tanosil kasalliklari bilan zararlanish man-
balarini yashirish, uni tuzatishdan bosh tortish) muho-
faza qilish sohasida;
œ
mulkka tajovuz qilish sohasida;
œ
tabiiy muhitni muhofaza qilish va tabiatdan foy-
dalanish sohasida (yerlardan xo‘jasizlarcha foydala 
nish,
qishloq xo‘jaligi yerlarini ishdan chiqarish, suv resursla -
rini muhofaza qilish qoidalarini buzish va boshqalar);
œ
sanoat qurilishidagi, issiqlik va elektr energiyasi so-
hasida;
œ
qishloq xo‘jaligidagi huquqbuzarlik, veterinariya-
sanitariya sohasida;
œ
transportda, yo‘l xo‘jaligi va aloqa sohasida;
œ 
fuqarolarning turar joy huquqlariga taalluqli, kom -
munal xizmat va obodonlashtirish sohasida;
œ
savdo tadbirkorlik va moliya sohasida;
œ
odil sudlovga tajovuz qilish sohasida;
œ
jamoat tartibiga tajovuz qilish sohasida;
œ
boshqaruvning belgilangan tartibiga tajovuz qi 
lish
sohasida.
O‘zbekiston Respublikasining «Ma’muriy javobgarlik
to‘g‘risida»gi kodeksining 23-moddasiga binoan ma’-
muriy huquqbuzarlik sodir etganlik uchun quyidagi ma’-
muriy jazo choralari qo‘llanilishi mumkin: