O karimova huquqshunoslik

Ota-ona hamda voyaga yetmagan bolalarning
huquq va majburiyatlari
Voyaga yetmagan bolalarning quyidagi huquqlari
mavjud: 
oilada yashash va tarbiyalanish; ota-onasi va
boshqa qarindoshlari bilan ko‘rishish; o‘z huquqi va qo-
nuniy manfaatlarini himoya qilish; o‘z fikrini ifoda etish;
ism, ota ismi va familiya olish; ism va familiyasini o‘zgar-
tirish; oilada umumiy mulk, o‘z xususiy mulkiga ega
bo‘lish 
va boshqalar.
Har bir bola oilada yashash va tarbiyalanish, o‘z ota -
onasini bilish, ularning g‘amxo‘rligidan foydalanish, ular
bilan birga yashash huquqiga ega.
Bola o‘z ota-onasi tomonidan tarbiyalanish, o‘z
manfaatlari ta’minlanishi, har taraflama kamol topi 
shi,
insoniy qadr-qimmatlari hurmat qilinishi huquqiga
ega.
Bola otasi, onasi, bobosi, buvisi, aka-ukalari, opa-
singillari va boshqa qarindoshlari bilan ko‘rishish
huquqiga ega.
Bolaning huquqi va qonuniy manfaatlarini himoya
qilish uning ota-onasi (ularning o‘rnini bosuvchi shaxs-
lar) tomonidan amalga oshiriladi.
Voyaga yetmagan bola qonunga muvofiq to‘la muo-
mala layoqatiga ega deb e’tirof etilsa, u o‘z huquq va
majburiyatlarini, shu jumladan, himoya huquqini mus-
taqil amalga oshirishga haqlidir.
Oilada bolaning manfaatlariga taalluqli har qanday
masala hal qilinayotganda
bola o‘z fikrini ifoda qilishga,
shuningdek, 
har qanday sud muho kamasi yoki ma’muriy
muhokama davrida so‘z lashga haqlidir.
Bola ism, ota ismi va familiya olish huquqiga ega.
VI b o b. Oila huquqi asoslari

---

116
Huquqshunoslik
Bolaga ism ota-onaning kelishuviga binoan, ota is-
mi — otasining ismiga ko‘ra beriladi.
Bolaning familiyasi ota-onaning familiyasiga qarab
belgilanadi. Ota-ona turli familiyalarda bo‘lganda ota-
onaning kelishuviga binoan bolaga otasining yoki
onasining familiyasi beriladi. Ota-onaning xohishiga
ko‘ra bolaga ota yoki ona tomonidan milliy an’ana 
-
larga ko‘ra boboning ismi bo‘yicha familiya berilishi
mumkin.
Fuqarolik holati dalolatnomalarini qayd etish organi
ota-onaning birgalikdagi arizasiga binoan bola o‘n olti
yoshga to‘lguncha uning manfaatlarini e’tiborga olib, is-
mini o‘zgartirishga, shuningdek, unga berilgan familiyani
ham otasi yoki onasining familiyasiga qarab o‘zgartirish-
ga haqlidir.
Ota-ona o‘z bolalariga nisbatan teng huquq va maj -
buriyatlarga egadirlar. Ota-onalik huquqlari bolalar o‘n
sakkiz yoshga to‘lganlarida (voyaga yetganda), shu 
-
ningdek, voyaga yetmagan bolalar nikohga kirganlarida
hamda qonun bilan belgilangan boshqa hollarda bolalar
voyaga yetmasdan to‘la muomala layoqatiga ega
bo‘lganlarida tugaydi.
Ota-ona voyaga yetmagan o‘z bolasi bilan birga
yashash va uning tarbiyasida ishtirok etish huquqiga ega.
O‘zaro nikohda bo‘lmagan voyaga yetmagan ota-ona
ulardan bola tug‘ilganda hamda ularning onaligi va
(yok i) otaligi belgilanganda o‘n olti yoshga to‘lishlari bi-
lan ota-onalik huquqlarini mustaqil ravishda amalga
oshirishga haqlidirlar.