6
Kirish
Respublikamiz mustaqillikka
erishgach, ta`lim tizimida tub o`zgarishlar sodir
bo`ldi. Jamiyat taraqqiyotining yoshlarga ularning hayotida ishlab chiqarish milliy
hamda umuminsoniy munosabatlarda zamonaviy qarash imkoniyati kengaydi.
Yoshlar ta’lim tarbiyasi bilan mashg`ul bo`ladigan ijtimoiy institutlar son va sifat
jihatdan o`sdi. Mustaqillik yillarida axborot texnologiyalari sohasida juda katta
o`zgarishlar yuz bermoqda, shu bilan bir qatorda biz yoshlarga keng imkoniyatlar
yaratilmoqda.Ijtimoiy hayotning barcha sohalarida axborot texnologiyalari har
yerda jadallik bilan kirib bormoqda va bilimlarni oshishi jamiyat a`zolarini o`z
ustlarida ko`proq ishlashlariga yangi – yangi o`zgarishlar
bilan undashga olib
kelmoqda.
Ta’lim jarayonida yangi- yangi axborot kommunikatsiya va pedagogik
texnologiyalarni , elektron darsliklar , multimediyalar vositasida keng joriy etish
orqali mamlakatimiz maktablarida o`qitish sifatini tubdan yaxshilash , darsliklarda
yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanib ta’lim samaradorligini
oshirish
kerak.
Taraqqiyot taqdirini ma’naviy jihatdan yetuk odamlar hal qiladi . Texnikaviy
bilim , murakkab texnologiyani egallash qobiliyati ma’naviy barkamollik bilan
birga borishi kerak .
Yurtboshimiz I.A. Karimov XXI asr axborot texnologiyalari asri deb’’-
ta’kidlaganlaridek, butun jahon taraqqiyoti tobora axborot texnologiyalari bilan
tez sur’atda rivojlanib bormoqda .Xususan biz kabi yoshlarni zamon talablariga
javob beradigan mutaxassislar qilib tayyorlashda alohida e’tibor qaratilmoqda .
Shuning uchun bozor iqtisodiyoti davrida “Amaliy matematika va inormatika “
mutaxassisligi kadrlariga talab mavjud.
Prezidentimiz o`z ma’ruzalarida “ Bizning farzandlarimiz nafaqat jismoniy va
ma’naviy sog`lom o`sishi balki ularning eng zamonaviy
intellektual bilimlariga
ega bo`lgan uyg`un rivojlanib insonlar bilan bu asrda to`liq talablarga javob
7
beradigan barkamol avlod bo`lib voyaga yetishishi uchun zarur barcha
imkoniyatlar va sharoitlarni yaratishga qaratilgan .
Axborot va uni qayta ishlash borgan sayin rivojlanib ishlab chiqarish
darajasiga, davlat resursiga va qimmatbaho tovarga aylanib bormoqda.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 23 may 2001 yildagi «2001-
2005 yillarda kompyuter va axborot texnologiyalarini rivojlantirish, «Internet»ning
xalqaro axborot tizimlariga keng kirib borishini ta'minlash dasturini ishlab
chiqishni tashkil etish chora-tadbirlari» to’g’risidagi qarori, hamda O’zbekiston
Respublikasi Prezidentining 2002 yil 30 maydagi «Kompyuterlashtirishni
yanada
rivojlantirish va axborot kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish»
to’g’risidagi Farmon va qonunlarini amalga oshirishga hamda hayotga tadbiq etish
asosiy maqsadimizdir.
Hоzirgi zаmоndа birоr-bir sоhаdа ishni bоshlаsh vа uni bоshqаrishni
kоmpyutеrsiz tаsаvvur qilish qiyin. XXI аsr sаvоdхоn kishisi bo’lish uchun
ахbоrоt tехnоlоgiyalаrini puхtа egаllаmоq lоzim. Hаr bir mutахаssis, u qаysi
sоhаdа ishlаshidаn qаt’iy nаzаr, o’z vаzifаsini zаmоn tаlаbi dаrаjаsidа bаjаrishi
uchun ахbоrоtni ishlаb chiqаruvchi vоsitаlаr vа ulаrni ishlаtish
uslubiyotini bilishi
vа ishlаsh ko’nikmаsigа egа bo’lishi zаrur. Shu sаbаbli bugungi kundа mustаqil
Rеspublikаmizdа tа’lim sоhаsidа аmаlgа оshirilаyotgаn tub islоhоtlаr, jumlаdаn,
«Kаdrlаr tаyyorlаsh milliy dаsturi»dа “Kаdrlаr tаyyorlаsh tizimi vа mаzmunini
mаmlаkаtning ijtimоiy vа iqtisоdiy tаrаqqiyoti istiqbоllаridаn,
jаmiyat
ehtiyojlаridаn, fаn, mаdаniyat, tехnikа vа tехnоlоgiyalаrining zаmоnаviy
yutuqlаrdаn kеlib chiqqаn hоldа qаytа qurish nаzаrdа tutilаdi» dеb tа’kidlаngаn.
Bugungi kunda ijtimoiy turli ko`rinishdagi axborotlar majmuasi keng va
rivojlangan bo`lib ,uning jamiyatda tutgan o`rni behisobdir.Oxirgi davrda axborotli
muhitda katta o`zgarishlar bo`lib bormoqda. Bu esa o`z navbatida, EHM ning
yanada keng rivojlanishiga sabab bo`ladi. Respublikamizda axborotlashtirish keng
yo`lga qo`yilishi bilan undagi har
bir fuqaroga kerakli paytda, kerakli miqdorda,
8
kerakli sifatda olish imkoniyatlari ochilmoqda. Informatika – axborotni qayta
ishlash, ularni qo’llash, va ijtimoiy amaliyotning turli sohalariga ta’sirini – EHM
tizimlariga asoslangan holda ishlab chiqish, loyihalash, yaratish, baholash,
ishlashning turli jihatlarini o’rganuvchi kompleks ilmiy va muhandislik fani
sohasidir.Informatika bir jihatdan axborot modellarini ko’rishning umumiy
metodologik tamoyillarini sihlab chiqishga yo’naltirilgan.
Shu bois axborot
uslublari obyekti, hodisa, jarayon va hokazolarni axborot modellari yordamida
bayon etish imkoniyatiga egadir. Respublikamizdagi viloyatlar, shaharlar,
tumanlarga qarashli korxonalar, tashkilotlar va muassasalar zamonaviy kompyuter
texnikalari bilan jixozlanib, ular maxsus qurilmalar (telefon tarmog’i, modem va
boshqalar) yordamida axborotlarni uzatish va qabul qilish imkoniyatiga ega
bo`lmoqda. Insonning iqsodiy,
ekologik, siyosiy va boshqa sohalarda fikrlash
doirasining kengayishi axborotli muhitninig sifat va miqdor jixatdan o`zgarib
,yangi xususiyatga ega bo`lgan axborotli muhitning kelib chiqishiga sabab
bo`lmoqda.
