O. F. Fayzullayev, O. O. Fayzullayev, L. U. Maxmudov

14.2. Ekvivalent va ekvivalentlar qonuni
14.8. Eng yuqori oksidlanish darajasiga ega bo‘lgan metall oksidi tarkibida 49,55 %, quyi oksidlanish darajasiga ega bo‘lgan oksidi tarkibida 22,54 % kislorod bo‘lsa, metallning nisbiy atom massasini toping.
Yechish: formula asosida metallning yuqori oksidlanish darajasining ekvivalentini topamiz:
Shu metallning quyi oksidlanish darajasining ekvivalenti:

Bundan metallning yuqori valentligi 7 va quyi valentligi 2 ekanligi ma’lum bo‘ladi. Uning nisbiy atom massasi: A_r=7,86·7=55 (A_r=27,5·2=55) ekan. Demak, Mn₂O₇ va MnO haqida so‘z bormoqda.
14.9. Noma’lum metall xloridi tarkibida 64 % xlor bo‘lsa, bu qaysi metall xloridi?
Yechish: A_r,Me=19,97·2=39,94 (Ca).
14.10. Uch elementdan tashkil topgan 2,7 g massali moddaga xlor ta’sir ettirilganda metallar xloridlari aralashmasi hamda 4,48 l (n.sh.) vodorod xlorid hosil bo‘lgan. Boshlang‘ich modda tarkibidagi metallardan birining massa ulushi 42,59, shu metal xloridi tarkibidagi metallning massa ulushi 39,92 %. Boshlang‘ich moddaning formulasini toping.
Yechish: Boshlang‘ich modda tarkibidagi metallardan birini quyidagicha topamiz:

Demak, bu metall natriy ekan. Boshlang‘ich moddaga xlor ta’sir etganda vodorod xlorid ajralib chiqqanligi uchun uning tarkibidagi elementlardan biri vodorod bo‘lib, vodorodning miqdori ajralib chiqqan vodorod xloridning miqdoriga ( mol) teng. Bundan: g. Natriyning massasi: m_Na=0,4259·2,7=1,15 g.
Uchinchi elementning massasi: m=2,7–(0,2+1,15)=1,35 g.

Agar deb olinsa, A_r=27 bo‘ladi. Demak, uchinchi element alyuminiy ekan.
Binobarin, va moddaning formulasi: NaAlH₄ bo‘ladi.