O’. Asqarova, Z. Qoraboeva, M. Samidjonova

Xulosalar. Ilmiy-tadqiqot faoliyatining namoyon bo’lish shakllari yuzasidan quyidagicha ilmiy-nazariy xulosalarga kelish mumkin:
ilmiy tadqiqotning maqsadi tiriklik qonunlarini, voqelik jarayonlari va hodisalarining o’zgarishi, rivojlanishi, vujudga kelishi va yo’qolishini kuzatish, kashf etish, tushuntirish va bashorat qilishdangina iborat emas. Uning dastlabki asosi va mavjudlik sharti o’zlikni anglashdir. Insonning har bir yangi kashfiyoti uning o’z-o’zini bilishga bo’lgan urinishining, intilishining natijasi bo’lib kelgan. Hattoki insonning o’z-o’zini anglash yo’lida kashf qilgan vodorod bombasi ham uning o’ziga barobar bo’lgan kashfiyot bo’la olmadi. O’zlikni anglash kashfiyoti inson kashf qilishi mumkin bo’lgan kashfiyotlarning ichida eng buyugi, eng oliysidir. Zero, fan uchun fan, kashfiyot uchun kashfiyot qilinmaydi. Bularning bari jamiyat uchun, odamning ilmiy salohiyatini yanada oshirish uchun xizmat qiladi.
Ilmiy-tadqiqot inson nazariy va amaliy faoliyati negizida yuzaga keladi, u tabiat, jamiyat va inson ongining murakkab hodisalarni to’g’ri, ob’ektiv talqin etishga, fanning evristik asoslarini ochishga imkon beradi.

1. 2. Maktabgacha pedagogik tadqiqot metodologiyasi

Fanning metodologik muammolariga barcha davrlarda ham alohida e’tibor qaratilgan. Bugun ham mamlakatimizda bilimning bu sohasiga qiziqish kuchayib bormoqda. Ijtimoiy hayot davomiyligi va fan rivojining yuqori mavhum pog’onasi murakkab, yechimi birmuncha qiyin bo‘lgan savollarni yuzaga chiqarmoqda. Tabiiyki, ularning ilmiy bilishning eskicha yondashuvlari yordamida hal etilishi mushkul. Metodologiya ham amaliyot talabalardan ortda qolishi, ijtimoiy qadriyatlarning o‘zgarish qonuniyatlariga bog‘liq holda rivojlanmasligi mumkin emas.
Birinchi navbatda yangi metodlarni izlab topish jarayoni davom etmoqda, mavjudlarini tubdan takomillashtirish, ilmiy bilish mantiqini loyihalash, tadqiqotlar samarasini oshiradigan texnikaviy qurilmalarni yaratishi e’tibor qaratilgan. Boshqa tomondan, metodologiyaning dunyoqarash jihatlari - chuqur nazariy umumlashma, bashoratlash, fan strategiyasini va uning mavqeini oshirish jamiyat islohotlariga mos ravishda amalga oshirilmoqda. Bu jarayonlarning tezlashuvini ta’minlashda o‘tmishdan qolgan mafkuraviy qarashlar va sarqitlardan to‘la xolos bo‘lish, milliy istiqlol g‘oyasini omma ongiga singdirish, bunda ommaviy kommunikatsiyaning barcha vositalaridan foydalanish sezilarli samara berishi sir emas.